Verspreiding van en inventarisatiemethodes en beschermingsmaatregelen voor de eikelmuis in Oost-Vlaanderen

Auteurs
Joeri Cortens
Goedele Verbeylen
Publicatiedatum
jan 2007
Bron
Overig
Type publicatie
Rapport
Biodiversiteit
Biotopen en habitats
Inventarisatie & monitoring
Zoogdieren

De eikelmuis (Eliomys quercinus) of “fruitratje” is met haar schattige snoetje, zwarte zorro-masker en lange pluizige staart zonder twijfel één van de meest herkenbare en aaibare knaagdieren uit onze Vlaamse natuur. Op aangeven van zoogdieronderzoekers uit binnen- en buitenland, die opmerkten dat fruitratjes steeds schaarser worden, ging de Zoogdierenwerkgroep van Natuurpunt Studie op zoek naar zoveel mogelijk waarnemingen in het zuiden van de provincie Oost-Vlaanderen, waar van oudsher eikelmuizen voorkomen. Helaas moesten wij toch vaststellen dat de overvloed van weleer er nu niet meer is. In het Land van Oudenaarde-Zottegem komt de soort nog verspreid voor, maar in de Vlaamse Ardennen, waar fruitratjes vroeger een zeer algemene verschijning waren, was het onmogelijk om meer dan een handvol recente waarnemingen te verzamelen.

In het Schelde-Leie-interfluvium van Anzegem werd de soort zelfs niet meer waargenomen gedurende de laatste vijf jaar. De belangrijkste reden van deze achteruitgang is hoogstwaarschijnlijk de degradatie van het habitat. Vooral hoogstamboomgaarden hebben aan areaal moeten inboeten. Ook hagen en houtkanten, knotwilgenrijen en mantel- en zoomvegetaties langs bosranden staan onder druk, waardoor deze knaagdieren hun leefgebied steeds verder zien inkrimpen.