Helpen

In je tuin en omgeving kan veel gedaan worden om onze hommels net dat beetje extra te bieden. Ze houden wel wat van een wildere tuin met hier en daar een hoekje of holletje waar ze een kolonie kunnen opstarten en uitbouwen. Maar natuurlijk zijn het vooral bloeiende planten doorheen het jaar waar hommels nood aan hebben. Echter, de ene plant is de andere niet. Afhankelijk van hun tonglengte kunnen hommels al dan niet nectar drinken bij een bepaalde plant. Ook de kwaliteit van het stuifmeel is bepalend. Hommels zijn dus kieskeuriger in het bezoeken van planten dan je op het eerste zicht zou denken. Hieronder lichten we een tipje van de sluier op en bespreken we enkele hommelmagneten voor je tuin. 

Hommels zijn, net als andere bijen, gevoelig voor pesticiden. Ook herbiciden en vooral fungiciden kunnen hommels in de problemen brengen. We moeten daarvoor niet alleen met de vinger wijzen naar de landbouw en de industrie, maar vooral ook de hand in eigen boezem steken. Nog té vaak worden onze tuinen bespoten om een of ander hardnekkig ‘onkruid’ weg te werken. Alternatieven zijn voorhanden en zorgen voor een veilige, gezonde omgeving voor onszelf én onze tuinbezoekers. Neem een kijkje op de websites van 2020pesticidevrij of Zonder is gezonder voor meer informatie over pesticiden en hun gevolgen voor het milieu en de biodiversiteit.

Boswilg

Ontwakende koninginnen kunnen na een powernap van zes maanden maar aan één ding denken: eten! In het vroege voorjaar zijn echter maar weinig nectar- en stuifmeelbronnen voorhanden. Dat versterkt alleen nog maar het belang van onze vroegst bloeiende (inheemse) wilgensoort. Op boswilgen kan je tal van bijen aantreffen vanaf eind februari - begin maart. Maar vooral het zachte gebrom van hommelkoninginnen zal opvallen. Boswilgen zijn tweehuizig, dat betekent dat een plant óf mannelijk óf vrouwelijk is. Alleen de mannelijke, gele, katjes bevatten stuifmeel.  Opgelet, in tegenstelling tot andere wilgen kan je deze soort niet stekken. Je zal deze wilg dus moeten zaaien. 

Paardenbloem

Pisblom, beddepisser, konijnengroen, molsla,… Iedereen kent deze vrolijke gele voorjaarsbloeier wel. Menig grasland en gazon wordt in maart en april doorspekt met deze eigele bloemen. Eigenlijk gaat het om hier om superbloemen. Elke paardenbloem bestaat immers uit vele tientallen mini bloemetjes. Ook heel wat andere bijen zijn er gek op! Vaak kom je dan ook bijen tegen die zo diep in de paardenbloemen gedoken zijn dat ze volledig geel  bestoven zijn. Laat die pisbloemsteker dit voorjaar achterwege en geniet van de bedrijvigheid.

Aalbes en siertrosbes 

Ondanks het feit dat aalbessen (rode bessen in de volksmond) kleine, fragiele, bloemetjes hebben worden ze toch vaak bezocht door boom- en weidehommels. Deze bezoekjes zorgen voor een lekkere portie nectar én bessen. Iedereen blij! Ook de siertrosbes (Ribes sanguineum) trekt vaak hommel(koninginnen)s aan. Deze soort heeft grote, rozerode, bloemen in een trosje en trekken daarnaast ook vaak het solitaire vosje aan. 

Gewone smeerwortel

Smeerwortels staan graag met de voeten in het vocht. Je vindt deze plant dan ook meestal op wat nattere, voedselrijke plaatsen. De witte of paarse bloemen staan in trosjes. Hun nectar zit diep verscholen waardoor enkel insecten met een tong die langer is dan 1 cm ervan kunnen drinken. Aardhommels knagen echter vaak een gaatje aan de basis van de bloemkroon zodat ze met hun kortere tong toch nectar kunnen komen stelen. Ook andere hommels maken hier gebruik van. Smeerwortels behoren tot de ruwbladigen, net als enkele andere hommelmagneten zoals gevlekt longkruid, overblijvende ossentong en slangenkruid. Er bestaan ook enkele cultivars en gelijkende soorten smeerwortel die erg geschikt zijn voor de tuin

Braam en framboos

Bramen en frambozen behoren tot de rozenfamilie, die zich kenmerkt in de aanmaak van grote hoeveelheden stuifmeel. Daarnaast is de nectar vrij toegankelijk zodat zowel werksters als mannetjes massaal de bloemen bezoeken. Weidehommels en boomhommels hebben een absolute voorkeur voor frambozen, maar ook doornloze bramen in jouw sneukelhoekje zullen hen kunnen bekoren! 

Vingerhoedskruid

Deze schaduwminnende plant siert normaal gezien open plekken in bossen, maar kan zeker ook in tuinen aangeplant worden. Met zijn lange aren roze, klokvormige, bloemen is deze plant niet alleen een streling voor het oog, hommels met een lange tong zoals de akkerhommel of de tuinhommel zijn er ook verzot op. Om stuifmeel te verzamelen trillen hommels het los terwijl ze diep verscholen in de bloemkelken zitten. Volledig bepoederd komen ze even later achterwaarts de bloemen uit geschuifeld. Een gedrag dat reeds een glimlach op het gezicht van  menig tuinliefhebber toverde.

Witte klaver 

Witte klaver vind je in de meeste gazons. Heel wat hommels verkiezen rode klaver omwille van haar dieperliggende nectar, maar steenhommels zijn gek op witte klaver. Wist je dat witte klaver, net als andere vlinderbloemigen, stikstof uit de lucht fixeert en zo een perfecte plant is om in moestuinen te gebruiken op braakliggende perceeltjes? Zo sla je twee vliegen, of beter gezegd: bijen, in één klap! Je kiest voor een natuurlijke groenbemester en je bezorgd deze belangrijke bestuivers een lekkernij van jewelste.   

Rode klaver

Ook rode klaver is een stikstoffixerende vlinderbloemige. Doordat de kroonbuis een tikkeltje langer is zijn het vooral de langtongige hommels die verzot zijn op rode klaver. Tuinhommel en akkerhommel zijn dan ook vaste klant. Rode klaver is iets minder geschikt voor gazons omdat het een hogere plant is. Maar als groenbemester of in een hooiland is de absolute top!

Lupinen

Een derde vlinderbloemige zijn lupinen. Deze uitheemse groenbemesters kunnen zowel een plaatsje krijgen in de moestuin als in een sierborder. Vaak zijn ze kortlevend en bij strenge vorst kunnen ze winterschade ondervinden. Ze zaaien zich echter goed uit. Wist je dat het stuifmeel van vlinderbloemigen bijzonder eiwitrijk is? Daarom speelt deze plantenfamilie dan ook een erg belangrijke rol bij de opbouw van een hommelkolonie. 

Wilde kamperfoelie

Deze verhoutende klimplant is vooral bekend om zijn diepgeurende witte of lichtroze bloemen. Die trekken volop nachtvlinders aan, maar ook de tuinhommel kan met zijn extreem lange tong nectar komen drinken. De plant staat graag een beetje in de schaduw en in een bosachtige omgeving. Er zijn ook enkele cultivars beschikbaar. 

Dovenetels

Dovenetels bestaan er in soorten. Je hebt de witte, de paarse en de gele dovenetel. Allemaal lijken ze sterk op brandnetels, maar deze soorten missen de gevreesde brandharen. Daarnaast hebben ze ook prachtige bloemen die in ringen bij elkaar staan. Heel wat hommelkoninginnen zal je hier verlekkerd zien rondvliegen. Wil je zelf ook es van de heerlijke nectar van dovenetel proeven? Pluk dan een vers bloemetje en zuig voorzichtig aan de achterkant. Succes verzekerd met de (klein)kinderen! 

Wilde marjolein

De wilde marjolein staat ook wel beter bekend als oregano, het keukenkruid. Het is een late zomerbloeier die vooral houdt van droge en kalkrijke bodems. Maar hij hoort dus zeker ook thuis in jouw kruidentuintje! Heel wat bijen zijn er gek op! Je vindt er ook heel wat mannetjes en maagdelijke koninginnen. Vooral deze laatste gaan op zoek naar een stevige hap zodat ze de winterrust goed kunnen doorkomen.  

Knoopkruid

Met zijn paarse kopjes die wat doen denken aan distels voelt knoopkruid zich helemaal thuis in hooilanden en matig voedselrijke graslanden. Hommelmannetjes zijn er absoluut gek op. De nectar kan een extreem hoog suikerpercentage bevatten, tot wel 45%.  Deze soort laat zich gemakkelijk zaaien, maar vermeerdert zich ook vegetatief. De plant is zeer variabel en er bestaan zowel planten met als zonder straalbloemen. 

Distels

Voor de een zijn distels een kwaad uit de onderwereld, voor de ander een broodnodige nectarkroeg. In ons land worden 4 soorten distels actief bestreden. Eigenlijk is dat erg jammer aangezien de mannetjes van zowat alle hommelsoorten sterk afhankelijk zijn van deze soorten. Gelukkig bestaan er ook enkele cultivars en enkele soorten die erg decoratief zijn en dus perfect in de bloemborder een plekje verdienen. Probeer ook zeker eens artisjok of kardoen! Let wel, distels zijn kortlevend en moeten vaak opnieuw gezaaid worden.