Papenbroek

Beschrijving van het natuurgebied

In 1253 behoorde het Papenbroek toe aan de abdij van Sint-Truiden. De paters of 'papen' hadden het voor het zeggen in het gebied, vandaar ook de naam.

Centraal in het Papenbroek ontspringt een bekoorlijk watertje, de Gele Gracht, gevoed door helder kwelwater. De naam 'Gele Gracht' wordt in oude documenten 'Geilengracht' genoemd. Het woord 'geil' stond vroeger namelijk voor 'vruchtbaar' of 'welig'.

Het Papenbroek bestaat uit een aaneenschakeling van natte graslanden, ruigten, bos en kleine waterpartijen. De bloemrijke laagveenhooilanden van weleer worden opnieuw in ere hersteld. Het Papenbroek herbergt veel zeldzame en bedreigde soorten.

De percelen die al 25 jaar in beheer zijn, zijn een ware streling voor het oog. Dit zijn de percelen die jaarlijks tweemaal gemaaid en gehooid worden. Zo ontstaan er bloemrijke laagveenhooilanden. Sinds jaren zetten hebridean-schapen, één van de oudste schapenrassen van Europa, hier hun beste 'pootje' voor.

Dieren en planten

Dit gebied herbergt veel zeldzame planten- en diersoorten. De minder interessante ruigtevegetatie werd omgevormd tot een zeer gevarieerd dotterbloemgrasland en blauwgrasland, met talloze gevlekte en breedbladige orchideeën. Ook veenpluis, zompzegge, sterzegge, blauwe zegge, wateraardbei en waterdrieblad komen hier voor.

De roodborsttapuit, de sprinkhaanzanger, de bosrietzanger, de ijsvogel, de watersnip, de waterral, de wespendief, de buizerd en de torenvalk vertoeven graag in dit gebied. Ook is het de thuis voor reeën, vossen en bunzingen.

Natuurbeheer

De percelen worden manueel gemaaid met bosmaaiers en maaibalken. Op de meest kwetsbare percelen wordt het maaisel afgevoerd met draagberries, een zwaar en arbeidsintensief werk. Wilgenkoepels worden verwijderd om verbossing van de graslanden tegen te gaan. Voormalige turfputten worden opnieuw vrijgemaakt om verlanding tegen te gaan. Het open ondiepe water is een uitstekende biotoop voor kikkers, salamanders en vele watergebonden insecten zoals libellen.

Elke eerste zaterdag komen vrijwilligers hun handen uit de mouwen steken. In het kader van het project educatief natuurbeheer in Vlaams-Brabant, komen ook de Bekkevoortse scholen regelmatig helpen.