Kruisspin

Iedereen kent haar, want het is een opvallende en zeer algemene verschijning in onze tuinen: de kruisspin. Opvallen doet ze vooral door haar grote wielweb, dat meestal fijn en regelmatig wordt geweven. De kruisspin dankt haar naam aan het lichtgekleurde kruisvormige teken op de rugzijde van het achterlijf. Voorts varieert ze wel eens van kleur.

Dit is niet toevallig één van de meest succesvolle spinnen. Dat komt in de eerste plaats door de draden van haar web, die heel sterk en veerkrachtig zijn. Hierdoor blijven er ook grote vliegende insecten in vastkleven.

Als ze de kans krijgen, zullen ze hun eigen web opeten voor ze een nieuw exemplaar maken. Dat web is namelijk heel voedzaam en bovendien kleven er altijd nog wat minuscule insectjes in waar de kruisspin niet de moeite voor had genomen om ze in te spinnen.

Er zijn niet zoveel spinnensoorten waarbij je exemplaren hebt die zowel overdag als ’s nachts actief zijn. Bij de kruisspin valt het op dat er exemplaren zijn die overdag in het centrum van hun web zitten en 's nachts in hun schuilplaats kruipen, terwijl er ook exemplaren zijn die precies het omgekeerde doen. Die schuilplaats bestaat niet zelden uit een opgerold blad in de omgeving van het web.

Een andere reden waarom de kruisspin zoveel voorkomt, heeft te maken met het feit dat ze zich zowat overal thuis voelt en dus niet te veel eisen stelt aan haar biotoop.

Misschien heb je wel eens een net uitgekomen eicocon van een kruisspin gezien. De tientallen tot honderden kleine, geel-zwarte spinnetjes zitten dan dicht bij elkaar in een spinsel. Wanneer je die gele ‘bol’ met je vinger aanraakt, stuiven de kleintjes in paniek uit elkaar. Meestal zullen ze echter na een aantal uren weer bij elkaar zitten. Als de tijd rijp is, gaan ze elk hun eigen weg en een aantal onder hen zal zich bij voldoende wind laten meedrijven naar andere plaatsen.

Kruisspinnen worden niet graag opgepakt. Wanneer ze bijvoorbeeld in een gesloten handpalm worden vastgeklemd, zullen ze zich proberen te verdedigen door te bijten. Wanneer ze echt in paniek zijn, zullen ze daarbij ook wat gif injecteren. Voor mensen is zo'n gifbeet echter totaal ongevaarlijk. De beet geeft een prik en het gif jeukt enkele uren, maar verdwijnt dan zonder enige schade te hebben berokkend.

• Lichaamslengte (mannetje/vrouwtje): 4-8mm/10-18mm

De kruisspin werd in 2010 verkozen tot Europese spin van het jaar.