Roepkoren padden en kikkers

De volgende soorten worden aan de hand van roepkoortellingen opgevolgd:

Boomkikker (start 2016)	Knoflookpad (start 2017)	Rugstreeppad (start 2018)

Telmethode

De beste methode om de populaties Boomkikker, Knoflookpad en Rugstreeppad op te volgen is het tellen, of in sommige gevallen het schatten, van het aantal roepende mannetjes in het voortplantingshabitat. Dat doen we minimaal twee keer. Later op het jaar vindt een derde bezoek plaats voor het inschatten van de voortplanting. Dit doen we door te scheppen naar larven en de kwaliteit van de voortplantingspoelen in te schatten aan de hand van enkele parameters.

Boomkikker

De Boomkikker stelt zeer hoge eisen aan zijn leefgebied. Hij brengt 90% van zijn tijd op het land door en dit voornamelijk in overgangen van kruidige vegetaties, over struweel naar bos. Hier vind je ze vaak zonnend terug op braamstruiken en in pitrusvelden. Een optimaal landbiotoop is een mix met veel zonlicht, een hoge luchtvochtigheid, een relatief vochtige bodem, vegetatie met een windbrekende functie en een structuur die veel microhabitat levert. De roepende mannetjes worden minimaal tweemaal geteld gedurende de maanden april en mei.

De larven groeien op in matig voedselrijke poelen en vijvers. Om de voortplanting in te schatten scheppen we in de maand juni naar larven. Voor poelen waar scheppen moeilijk is doordat er te veel waterplanten aanwezig zijn of doordat een waaterpartij vroegtijdig droogviel, kunnen de juvenielen in (braam)struiken rondom het voortplantingshabitat geteld worden als maatstaaf voor het voortplantingssucces. Dit kan optioneel in de periode juni-juli.

Voorlopig houdt deze struikrover zich voornamelijk op in de Limburgse Kempen en de duinen van het Zwin. Maar op heel wat plaatsen (ook net over de Nederlandse grens) doet de soort het, door gepaste beheersmaatregelen, behoorlijk goed. Mogelijk koloniseert de soort vanuit Nederland opnieuw de Antwerpse Kempen.

Knoflookpad

De Knoflookpad is onze meest geheimzinnige paddensoort. Naast het feit dat het dier zich overdag ingraaft, vinden de roepkoren onder water plaats. Daarom wordt deze soort maar zelden gezien of gehoord. De Knoflookpad komt voor in visloze veedrinkpoelen, relatief voedselrijke vennen, maar ook in afgesneden beek- en riviermeanders in een vrij open, zandig milieu. Vaak gaat het hier dan om waterpartijen in (gebufferde) heideterreinen, maar ook nabij dijken en zelfs moestuinen en extensief beheerde akkers. Dit type leefgebied is in Vlaanderen zeldzaam.

De Knoflookpad komt enkel voor in het centrale deel van Limburg. De inventarisaties gebeuren door middel van twee luistersessies om de roepkoren te lokaliseren en te tellen, en een schepnetronde waarbij ook enkele habitatvariabelen dienen te worden genoteerd. De meeste vindplaatsen bevinden zich in ontoegankelijke natuurgebieden en mogen enkel in het bijzijn van experts worden bezocht.

Rugstreeppad

De Rugstreeppad is een echte pionier met een voorkeur voor dynamische terreinen. Duinen en uiterwaarden gelden als het primaire habitat. Maar de soort doet het ook goed in groeves, heideterreinen, zanderige terreinen (Haven van Antwerpen) en afgravingen. De Rugstreeppad plant zich voornamelijk voor in ondiepe waterlichamen, meestal met amper tot geen oever- of watervegetatie. Vaak gaat het om tijdelijke waterpartijen zoals plassen en depressies die zich vullen met neerslagwater.

De soort plant zich voort gedurende verschillende geschikte periodes tussen april en juli. Hierdoor is het, zonder veldbezoek, niet altijd even makkelijk om te weten wanneer er eieren werden afgelegd en dus in welk stadium van de levencyclus de populatie zich juist bevindt. Daardoor wordt tijdens de drie avondbezoeken uitgekeken naar alle levensstadia van de Rugstreeppad. Lees het hele protocol in de veldwerkhandleiding.

Download hier de veldwerkhandleiding: