Dossier Stikstof

Antwerpen
Limburg
West-Vlaanderen
Oost-Vlaanderen
Vlaams-Brabant
Brussel
Afbeelding
Dossier Stikstof Natuurpunt
NP
Soort
Dossier
Werking
Beleid

Vlaanderen zit onder een stikstofstolp. We stoten véél meer stikstof uit dan gezond is, zowel voor onszelf als de natuur. In Europa zijn we zelfs stikstofkampioen. En elke stikstof-aanpak heeft al gefaald. Tot nu?

Laat de natuur niet stikken: een stikstofplan is nu nodig!

Eind februari stelde de Vlaamse Regering haar ambitieuze stikstofplan voor. De kritiek klinkt luid, maar toch is het fundamenteel een goed akkoord. Het verlost onze natuur van een overdaad aan stikstof, verbetert de volksgezondheid en biedt zekerheid aan ondernemers. Daarom roepen we op om zoveel mogelijk positieve signalen te geven aan de overheid om door te zetten met dit plan.

Onze schrale natuur heeft het zwaar te lijden onder de stikstofdepositie. Maar wat is het probleem eigenlijk? Stikstof is toch goed voor planten? Wim van Natuurpunt legt het haarfijn uit!

Wat is het probleem?

Dagelijks regent het stikstof op onze natuur: 24 kilo per hectare per jaar. Dat is véél meer dan gezond én toegestaan is. In heel Vlaanderen is er een stikstofoverschot, meer dan 80% van onze (vaak Europees beschermde) natuur lijdt eronder.

Vooral intensieve veeteelt is de oorzaak. Daarnaast ook de uitstoot van industrie, verkeer en ieders schoorsteen. Probleem is dat de uitstoot van de industrie langzaam daalt, maar dat die van de veestallen al 10 jaar niet daalt. Zonder een drastische aanpak van de stikstof-uitstoot worden we zelf en de natuur steeds zieker, en kunnen we het dalende biodiversiteitsverlies nooit een halt toe roepen.

Afbeelding
Impact van stikstof op heide
NP

Wat zijn de gevolgen voor de natuur?

Bramen en netels overwoekeren de typische bosflora. Bomen verzwakken en sterven af. De paarse heide kleurt bruin doordat het brandbare pijpestrootje alles overneemt. Bloemen, bijen en vlinders verdwijnen. Helder water wordt groene drab. 

10 Natuurberichten over de stikstofproblematiek

In 2021 verscheen er elke week een nieuw natuurbericht over de stikstofproblematiek in Vlaanderen, en de gevolgen op de natuur.
Wil je de natuurberichten graag in je mailbox ontvangen? Abonneer je hier.

  1. Verlos ons van die stolp
  2. Hoe onze graslanden veranderen bij een teveel aan stikstof
  3. Meer stikstof, meer maaien, meer vrijwilligersinzet
  4. Waarom de flora en fauna van de heide zo erg onder stikstof lijden
  5. Heidebeheer onder stikstofspanning
  6. Stikstof in het water: hoe erg is dat?
  7. Is teveel stikstof problematischer voor onze bossen dan klimaatverandering?
  8. Waarom rankende helmbloem en stikstof hand in hand gaan
  9. Teveel stikstof in bossen: valt dat op te lossen?
  10. Stikstof, een verhaal met vele kanten

Wat is de aanpak in Vlaanderen?

  • Er wordt al enige tijd aan een stikstof-aanpak gewerkt. Maar gezien de impact op zowel landbouw, industrie als mobiliteit ligt die zwaar onder vuur en komt het onderwerp geregeld negatief in de pers. De tijdelijke stikstof-aanpak onder ex-minister Joke Schauvliege (CD&V) belandde zoals verwacht bij de rechter, en werd vernietigd.

Huidig natuurminister Zuhal Demir (N-VA) startte dit jaar met een nieuwe stikstof-dienst en wil een Nederlands scenario met een vergunningenstop voorkomen. Zonder tegenslag start dit najaar een openbaar onderzoek over de verschillende stikstofscenario’s die deze stikstofdienst uitrekende.

Doel: in 2045 mag nergens in de natuur de stikstofdrempel overschreden worden. In 2030 moet het aantal plaatsen al gehalveerd zijn.

meer info: Programmatische aanpak Stikstof

Wat is het standpunt van Natuurpunt?

Er moet een breuk komen met het verleden, dat geen garantie op beterschap bood op het terrein. Een aanpak die juridisch ook geen stand houdt.

Natuurpunt pleit daarom voor een 2-sporen-aanpak:

  • enerzijds het dichtdraaien van de stikstofkraan (en maatregelen om dit gefaseerd en sociaal verantwoord te doen)
  • en anderzijds natuurherstel na jarenlang stikstofovervloed. Enkel middelen voorzien om getroffen landbouwers te vergoeden, is dus allesbehalve de oplossing. Ter vergelijking verwijzen we naar Nederland waar het budget voor natuurherstel op 3 miljard euro wordt geraamd.

Samen met BBL, West-Vlaams Milieufront, WWF, Greenpeace en de Limburgse Milieukoepel formuleerden we 5 krijtlijnen voor de toekomstige stikstofaanpak:

  1. Kies voor focus en een integrale aanpak
  2. Pak het probleem aan bij de grootste bron
  3. Timmer de aanpak juridisch dicht
  4. Kies voor landbouw in balans met de samenleving
  5. Zet maximaal in op natuurherstel en -verbetering

Standpunt Duurzame landbouw

Wat kan jij doen aan het stikstofprobleem als bezorgde natuurliefhebber?

De stikstofcampagne is een campagne van Natuurpunt.

Deel de campagne op sociale media met #laatdenatuurnietstikken

Contact: Jos Ramaekers - Diensthoofd Beleid Natuurpunt