Dolfijn spoelt aan op Schelde-oever in Hemiksem

Op 30 april werd langs de oever van de Schelde in Hemiksem het kadaver van een dolfijn gevonden. Van dolfijnen op Belgische rivieren zijn maar een handvol waarnemingen bekend en het gaat om de eerste stranding ooit. Het nieuws komt drie dagen nadat aan de Rupelmonding in Wintam een dode Narwal was aangespoeld. Toch is er wellicht geen verband tussen de twee merkwaardige strandingen.

De dolfijn was al enige tijd dood vooraleer het aanspoelde en om het geslacht, de leeftijd en de juiste doodsoorzaak te kennen is het nog even wachten tot het kadaver onderzocht wordt. Ook over de precieze determinatie is nog geen volledige zekerheid: naar alle waarschijnlijkheid gaat het om een Gewone dolfijn. Maar voorlopig is nog niet uitgesloten dat het om een Gestreepte dolfijn zou kunnen gaan. Het KBIN (Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen) heeft het kadaver opgehaald en zal het verder onderzoeken.

Afbeelding

Het kadaver is dermate gehavend, dat zonder verder onderzoek niet uit te sluiten is of het om een Gewone of een Gestreepte dolfijn gaat. (foto: Jenne Meyvis)

Op 27 april werd aan de Rupelmonding in Wintam, zo’n 6 kilometer stroomopwaarts, nog een Narwal uit het water gevist door de lokale brandweer. Dat was nog nooit eerder gebeurd. Toch lijkt het om puur toeval te gaan en zijn de merkwaardige strandingen niet met elkaar in verband te brengen. Narwals leven in de arctische zeeen rond Groenland, Rusland en Canada, terwijl Gewone dolfijnen vooral in tropische en subtropische wateren voorkomen. Het eerste onderzoek op de overleden Narwal door de universiteit van Gent bracht intussen al aan het licht dat het dier erg ondervoed was.

De Gewone dolfijn is een slank zeezoogdier met een lange snuit, waarin tot 180 fijne tanden staan. Mannetjes kunnen tot 2 meter lang worden, met een gewicht tot 200 kg. De vrouwtjes zijn iets kleiner. Belangrijkste kenmerken zijn een donkere rug en een witte buik, die van elkaar gescheiden zijn door okergele flanken. Samen met de tuimelaar behoort de gewone dolfijn wellicht tot de bekendste van alle kleine walvisachtigen en de soort is wereldwijd verspreid in tropische, subtropische en matig warme zeeën.

Slechts sporadisch wordt de gewone dolfijn in de zuidelijke Noordzee waargenomen. Aan de Belgische kust en in de Schelde zijn er 5 waarnemingen bekend van tussen 1987 en 2002: een groep van 8-10 dieren voor de kust in maart 1990, 2 exemplaren zwemmend voor Oostende in augustus 1996, 1 zichtwaarneming vanaf het strand te Koksijde op 17 februari 2002 en 1 op de Schelde in oktober 2002 en een stranding van 1 dier in februari 1996. Daarnaast werd tussen juli 2002 en april 2003 regelmatig een gewone dolfijn waargenomen in de Schelde. Op 23 april 2003 werd het dier dood teruggevonden net over de grens met Nederland, ter hoogte van het Verdronken land van Saeftinghe. Dit jaar nog waren er 2 strandingen van dode gewone dolfijnen aan de Nederlandse kust. Op 21 mei 2009 verbleef een Gestreepte dolfijn in het Doeldok, het dier bleef er enkele weken maar stierf er uiteindelijk.

Tekst: Erik De Keersmaecker, Natuurpunt Rupelstreek
met bijdrages van Jan Haelters (KBIN)
Foto's: Jenne Meyvis & Hendrik Moeremans