Groene bijeneter voor het eerst in België

Afgelopen weekend werd door Peter Symens en Erik Ducastel een Groene bijeneter gezien op het Groot Schietveld in Brecht. Het gaat om de eerste waarneming ooit in ons land van deze kleurrijke vogel, die afkomstig is uit de halfwoestijnen van Noord-Afrika, het Midden Oosten en Centraal Azië.

De broedgebieden van de Groene Bijeneter liggen verspreid over twee gescheiden regio’s: enerzijds in Noord-Afrika (van Marokko tot Libië) en anderzijds een enorm uitgestrekt gebied van Egypte tot in Centraal-Azië. De winter brengen ze nog zuidelijker door, ten zuiden van de evenaar in Afrika. Cyprus is de enige plek in Europa waar je een goede kans hebt om deze vogelsoort tijdens de trekperiodes aan te treffen. Elders in Europa is het een echte dwaalgast. Dat deze vogel zich nu bij ons laat zien, is waarschijnlijk een combinatie van toeval en het uitzonderlijk goede weer van de voorbije weken.

Afbeelding

Bewijsfoto van de Groene bijeneter boven het Groot Schietveld (foto: Erik Ducastel)

Het gebeurt wel vaker dat verdwaalde trekvogels zich ver van hun normale broedgebieden laten zien. Vaak gaat het dan om dieren die verdwalen terwijl ze op zoek zijn naar nieuw leefgebied. Daarbij speelt ook het weer vaak een voorname rol. Aanhoudende periodes van warm weer met overwegende oosten- en zuidenwind doorheen heel Europa brengen wel vaker dwaalgasten tot bij ons. Zo werden de voorbije weken bijvoorbeeld ook Vale Gieren gezien in België en Nederland.

De vogel in kwestie werd eerst door Peter Symens opgemerkt aan de hand van zijn typische roep. Toen de vogel in beeld verscheen, waren meteen de lange staartpennen te zien. De prachtige kleuren van het verenkleed waren door tegenlicht in het veld nauwelijks te onderscheiden, maar werden duidelijker op de foto’s die Erik Ducastel van de overvliegende vogel kon maken. Met zijn felgroene verenkleed, bruinrode ondervleugels en opvallend patroon van groen, licht blauw, geel en rood aan de kop is de Groene bijeneter een kleurrijke tropische verschijning. Hij lijkt sterk op zijn blauwe broer, ‘onze’ Europese Bijeneter, maar zijn verenkleed is overwegend groen. Hij heeft een slanker profiel met langere staartveren en een langere, fijnere snavel.

In tegenstelling tot zijn groene broer wordt ‘onze’ Europese Bijeneter, steeds vaker rond onze breedtegraad gezien. Zijn natuurlijke leefgebied ligt dan ook heel wat dichter bij ons dan dat van de Groene Bijeneter. Zij broeden van nature tot in Zuid-Frankrijk maar twee jaar geleden broedde een koppeltje nog op een bouwwerf in Harelbeke.

Alle leden van de bijeneterfamillie jagen voornamelijk op bijen, hommels, wespen en hoornaars.  Maar daarnaast lusten ze ook wel libellen, kevers en vlinders. Al die prooien vangen ze in de vlucht. Prooien met een angel worden meestal tegen een hard oppervlak zoals een tak dood gemept alvorens ze opgegeten worden. Hun lange snavel voorkomt dat zij daarbij gestoken worden.

Zullen we deze groene vogel vaker te zien krijgen in België? Dat is moeilijk te voorspellen. De Groene bijeneter moet echt wel van héél ver komen.

Tekst: Wim Smits, Gerald Driessens & Peter Symens, Natuurpunt
Foto: Erik Ducastel, Raymond De Smet