Roze spreeuwen op komst?

De Roze spreeuw is het zeldzame broertje van onze gewone Spreeuw en komt normaal in het uiterste oosten van Europa voor. De voorbije dagen tekent zich onder andere in Italië, Oostenrijk en Frankrijk een stevige invasie van Roze spreeuwen af. Intussen hebben de eerste exemplaren ook België en Nederland bereikt.

De Roze spreeuw broedt onder meer in Bulgarije, Hongarije, Turkije, Iran, Afghanistan, Kazachstan, en zelfs tot in China. Overwinteren doet de soort vooral in India. In de broedperiode speelt het voedselaanbod een belangrijke rol: Roze spreeuwen zijn namelijk sterk afhankelijk van het aanbod aan krekels en sprinkhanen. Wanneer er weinig voedsel (voornamelijk sprinkhanen en andere insecten) te vinden is in hun traditionele broedgebieden, bestaat de kans dat de Roze spreeuw plots opduikt in regio’s waar ze normaal niet voorkomt. Zo’n influx lijkt zich nu voor te doen.

In België is de Roze spreeuw erg zeldzaam. Totnogtoe werd de soort nog maar 22 keer in ons land waargenomen. Het ging telkens om solitaire exemplaren. Enkel op 20 juni 2002 werden in Stuivekenskerke twee vogels samen gezien. Het was dan ook groot nieuws toen op 27 mei 2018 twee exemplaren werden gefotografeerd aan de Halvemaandijk in Oostende. Het lijkt erop dat de invasie vanuit Zuidoost-Europa naar het noorden trekt. In Nederland werd de eerste Roze spreeuw dit jaar gespot op 17 mei in Montfoort. Intussen staat de Nederlandse teller voor dit jaar al op vier. Ook in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Denemarken lopen de eerste waarnemingen binnen.

Volwassen Roze spreeuwen zijn helderroze en pikzwart. Mannetjes hebben een violette metaalglans op de glanzend zwarte kop en een groene metaalglans op de zwarte vleugels. De lange, afhangende kuif op het achterhoofd valt op. Vrouwtjes zijn iets valer gekleurd, met een kortere kuif en een bruin getinte rug. De soort is nauw verwant aan de ‘gewone’ Spreeuw, een soort die in België nog vrij algemeen is en vooral broedt in cultuurlandschappen: vaak zijn dat huizen of stallen waar ze onder dakpannen broeden of parken en loofbossen met voldoende boomholtes.

Voor vogelspotters is een invasie een boeiend fenomeen. Soorten die hier normaal niet voorkomen, dienen zich plots in veelvoud aan. Toch gaat het altijd om een tijdelijk fenomeen. De Roze spreeuwen die zich momenteel buiten het normale verspreidingsgebied ophouden, zullen daar niet blijven. Zelfs indien er de komende dagen tientallen Roze spreeuwen worden gemeld in België, dan zal dit niet leiden tot broedgevallen.

Wie zelf een Roze spreeuw wil spotten, zal over een dosis geluk moeten hebben. De soort kan eender waar opduiken: op gazons of weilanden, tussen grote groepen ‘gewone’ Spreeuwen (grote slaapplaatsen van Spreeuwen zijn zeker het controleren waard), in rietvelden of gewoon overvliegend.

Afbeelding

De Roze spreeuw kan eender waar opduiken: op gazons of weilanden, tussen grote groepen ‘gewone’ Spreeuwen of gewoon overvliegend.(foto: Saxifraga-Bart Vastenhouw)

Heb je een Roze spreeuw gezien, dan kan je dit onmiddellijk melden op www.waarnemingen.be, het online dataportaal van Natuurpunt. Op deze site kan je ook gemakkelijk opzoeken waar, wanneer, door wie al eerder een Roze spreeuw werd gemeld. 

Tekst: Hendrik Moeremans & Wim Veraghtert, Natuurpunt
Foto: Ron Knight, Saxifraga-Bart Vastenhouw