Winter is coming: begin nu al te voederen voor wintervogels

Het vriest (nog) geen stenen uit de grond. En toch is het een goed idee om nu al je tuinvogels te beginnen voederen. In de periode voor de winter stippelen vogels namelijk routes uit om zo efficiënt mogelijk voedsel te verzamelen. Wie er op tijd bij is, heeft deze winter gegarandeerd meer vogels op de voederplank.

Wordt er regelmatig gevoederd in een tuin? Is er voedzaam eten dat makkelijk bereikbaar is? Ligt er geen kat op de loer? Zijn er goede vluchtroutes voor het geval er een Sperwer opduikt? Het is cruciale informatie die voor vogels het verschil kan betekenen tussen leven en dood.

Vanaf de herfst, wanneer het flink kouder wordt, de bessen op geraken en insecten in de grond kruipen, beginnen tuinvogels aan de verkenning van hun ideale winterparcours. Dat vaste parcours bevat vaste toplocaties waar ze zeker zijn van voedsel en veiligheid. Dat is cruciaal, want de winter kan soms ongenadig hard en onverwacht toeslaan. Vogels die pas na de winterprik beginnen zoeken, zijn er dikwijls aan voor de moeite. De dagen zijn korter, terwijl een afgekoeld lijf net meer voedsel nodig heeft.

Appels en zaden
Wie komende winter veel vogels op z’n plank wil, schiet dus maar beter in actie. Enkele tips van onze tuinvogelconsulenten: momenteel worden er in ons land veel lijsters gemeld. Wie bessen in de tuin heeft, zal dat al gemerkt hebben. Die lijsters kan je naar je tuin loodsen door extra fruit (appels) te voorzien. Ook vinkachtigen zijn er dit jaar overvloedig. Die kan je dan weer aantrekken met zaden en zonnebloempitten. En dan zijn er natuurlijk de klassieke vetbollen voor mezen.

In elk geval is zorgen voor variatie een goed idee. Kleine voederplaatsen op verschillende plaatsen in de tuin werken doorgaans trouwens beter dan één grote.  Zo krijgen de verschillende soorten de kans op verschillende plaatsen te eten en wordt het voor grotere vogels als duiven moeilijker om zich meester te maken van de hele voedertafel.

Waarom is voederen belangrijk?
Volgens de wetten van de biologie hoef je vogels niet bij te voederen. Toch zijn er een aantal redenen waarom we adviseren om dat toch te doen. Vogels verteren bij strenge vorst snel hun vetreserves om een hoge lichaamstemperatuur van om en bij de 40° celsius te behouden. Een Winterkoninkje kan in een koude winternacht wel 10% van zijn lichaamsgewicht verliezen. Bovendien is het natuurlijke voedselaanbod van vogels in ons land de voorbije decennia sterk afgenomen door verstedelijking, industrialisering en intensivering van de landbouw. Daardoor zijn ze aangewezen op onze hulp.

Schouwspel
Niet alleen help je de vogels om barre tijden door te komen, je krijgt er een schitterend schouwspel voor terug. Vogels die vaak verscholen blijven of in een flits voorbijvliegen, laten zich nu gemakkelijk bekijken.

Op 27 & 28 januari organiseert Natuurpunt voor de 19de keer Het Grote Vogelweekend. Duizenden burgers worden dan onderzoekers voor één dag en brengen samen de Vlaamse tuinvogels in kaart. Zo’n massa gegevens zou een team wetenschappers nooit bij elkaar krijgen.Vorig jaar telden ruim 26.000 mensen mee tijdens het weekend. De Huismus stond op 1, Merel op 2 en Kauw op 3. 

Lees alle tips & tricks voor meer vogels in je tuin

Tekst: Gerald Driessens, Natuurpunt Studie
Foto: François Van Bauwel