Natuur.focus 2015-1 De terugkeer van inlandse dierenrassen in het natuurbeheer

De terugkeer van inlandse dierenrassen in het natuurbeheer

Begrazing groeide de afgelopen jaren uit tot een van de belangrijkste beheermaatregelen in
natuurgebieden in Vlaanderen (bv. Cosyns & Hoffmann 2004). Grootschalige begrazings‘projecten’ zijn echter van alle tijden. In riviervalleien gaven landbouwers vroeger hun koeien vrije uitloop. Zodra het waterpeil voldoende was gezakt en het stromend landschap opnieuw werd herschapen in een weidse graasvlakte, zette de boer zijn staldeuren wijd open en gaf hij de kudde haar voorjaarse vrijheid. De opkomst van voedergewassen zoals maïs en de import van soja nekten echter de noodzaak aan frisgroen gras. Runderen bleven bijgevolg langer op stal en de landbouw selecteerde minder ‘harde’ runderen met snellere opbrengst per capita. Binnen natuurbeheer valt een omgekeerde kentering op te merken. Jaarlijks maaibeheer en seizoensbegrazing zijn kostelijk, zeker op locaties waar samenwerking met lokale landbouwers niet lukt. Ook de uitbreiding van natuurgebieden noopte terreinbeheerders tot reflectie en natuurbeheer moest meer kosteneffectief zijn. Zo verscheen jaarrondbegrazing ten tonele; de zoektocht naar winterharde en zelfredzame dieren met een zacht karakter was begonnen.