Image
Schorskoloniespin - Elwin van der Kolk

Schorskoloniespin

Invisible spider
Drapetisca socialis
Hangmatspinnen

De meest typische bewoner van gladde boomstammen is waarschijnlijk de Schorskoloniespin. Ze wordt tot 5mm groot.

Grootte
Tot 5 mm
Levensverwachting

Minder dan een jaar.

Favoriete maaltijd

Kleine insecten die zich op 'hun' boomstam bevinden.

Status
Vrij algemeen
Woonplaats

Op boomstammen, vaak op boomsoorten met relatief weinig reliëf in hun schors, zoals beuk.

Afkomst
Inheems

Hoe herken je de schorskoloniespin?

De meest typische bewoner van 'gladde' boomstammen is waarschijnlijk de schorskoloniespin. Deze soort is in de herfst volwassen en wordt dan ook het vaakst gevonden. Maar je moet goed opletten als je de schorskoloniespin wil vinden. De Engelsen noemen haar "invisible spider", want als ze niet beweegt is ze vaak gewoon niet op te merken. Die camouflage heeft ze ook erg nodig, omdat schors met weinig reliëf -zoals die van beuk- ook weinig mogelijkheden biedt als schuilplaats, waardoor je een weerloos slachtoffer bent voor aanvallers als vogels die op zoek zijn naar ongewervelden. Tenzij je dus geniaal gecamoufleerd bent.

Schorskoloniespin - Elwin van der Kolk

Hoe leeft de schorskoloniespin

Waar leeft de schorskoloniespin?

De schorskoloniespin leeft vooral op boomstammen. Ze komt vaak met vele exemplaren op een kleine oppervlakte voor. Dat wijst op een (bij spinnen nogal ongebruikelijke) grote onderlinge tolerantie. Toch gaat het niet echt om een samenwerkingsverband. Ze helpen elkaar bijvoorbeeld niet om een prooi te vangen. Ze hebben dus eerder een LAT-relatie.

Wat eet de schorskoloniespin?

De spin eet vooral kleinere prooien. Gedurende niet minder dan 130 jaar heeft de schorskoloniespin wetenschappers doen geloven dat ze geen web weeft, maar actief jagend over de boomschors loopt. Niet verwonderlijk, dat misverstand. Je moet namelijk al bijzonder goed kijken om te zien dat de spin enkele millimeters boven de schors, op een flinterdun web, loopt. De draden van haar web bevatten geen kleefstof, maar dienen enkel om aan de spin te signaleren waar er in de buurt een prooi beweegt. Als een prooi opduikt, loopt de spin er naartoe, plaatst ze zich boven de prooi en laat ze zich vliegensvlug zakken terwijl ze haar giftanden in het slachtoffer plant. Het gaat om een unieke vangtechniek waarbij de spin de stekels op haar tasters gebruikt als val. Zo'n stekelval is een speciale aanpassing voor het vangen van kleine en vlugge prooien, zoals springstaarten. Grote prooien zijn dan ook niet aan haar besteed.

Afbeelding
Schorskoloniespin - Johan Van Hoecke
Johan Van Hoecke

Vaak gestelde vragen over spinnen

Hoeveel ogen heeft een spin?

De meeste spinnensoorten hebben 8 ogen, maar er zijn er ook veel die er maar 6 hebben. Een kleine minderheid heeft er 4, 2 of 0.

Hoeveel poten heeft een spin?

Een spin heeft 8 poten. Vooraan het kopborststuk zijn ook twee -meestal kleine- tasters zichtbaar.

Wat is het verschil tussen een spin en een hooiwagen?

Hooiwagens worden vaak verward met spinnen hoewel het onderscheid vrij eenvoudig gemaakt kan worden:

  • Het lichaam van een spin bestaat uit twee delen: het kopborststuk en het achterlijf. Bij hooiwagens zijn beide delen versmolten tot één bolletje. Er is dus geen versmalling zichtbaar tussen beide delen.
  • Hooiwagens kunnen geen gif produceren.
  • Hooiwagens kunnen geen spindraden maken.
  • Waar spinnen verschillende opstellingen van meerdere ogen hebben, hebben hooiwagens boven op het lichaam één paar ogen die op een heuveltje geplaatst staan en zijwaarts gericht zijn.

Meer info over hooiwagens

Leven er gevaarlijke spinnen in België?

In België leven geen spinnensoorten die levensgevaar kunnen opleveren voor de mens.

Kunnen spinnen bijten?

Van de meer dan 700 bekende Belgische spinnensoorten, zijn er een 60-tal dat theoretisch mechanisch in staat is om met de giftanden de menselijke huid te doorboren. Daarbij zijn er een heel deel die je als mens gewoon niet tegenkomt, laat staan in omstandigheden waarin ze zouden willen bijten (enkel als je ze vastknelt) en een aantal dat zelfs niet bijt als je ze zwaar zou pesten. Er schiet dan misschien nog een vijftal soorten over die je mits de nodige inspanningen zou kunnen overtuigen om je te bijten, maar NOOIT zal een spin dus spontaan een mens bijten (bv. wanneer ze over je hand loopt). We herhalen: NOOIT. Er circuleert megaveel fake news over spinnenbeten, zowel op het internet, als in verhalen die mensen vertellen. 

Waarom zijn spinnen nuttig?

De nood om levende wezens als ‘nuttig’, ’onnuttig’ of ‘schadelijk’ te taxeren getuigt van een vrij enge visie op natuur, maar zelfs als we zo naar die natuur willen kijken, zijn spinnen voor de mens zeker ‘nuttig’ te noemen. Het zijn immers de enige jagers die in huis op zoek gaan naar insecten die voor ons mensen wel eens ‘overlast’ kunnen bezorgen, zoals vliegen en muggen die ziektes kunnen overbrengen.

Klopt het dat spinnen 's nachts in je mond kruipen?

Nee. Spinnen kunnen via verschillende zintuigen warmte, vochtigheid, luchtstromen, trillingen etc. waarnemen en gaan dus geen zelfmoord plegen door in een menselijke mond te kruipen. Voor het VTM-programma “Ze zeggen dat” werd dit ook in verschillende opstellingen uitgetest en weigerden de spinnen zelfs bij zware sturing om überhaupt richting de mond van proefpersoon Dina Tersago te kruipen. Dus het is een fabeltje dat je 's nachts in je slaap wel eens een spin zou eten.

Hoe geraak je van je angst voor spinnen af?

Spinnenangst is normaal. Onderzoek toonde aan dat de eerste angstreflex bij confrontatie met bv. een donkere spin op een lichte ondergrond, bij alle onderzochte volkeren aanwezig is. Die angstreflex heeft dus vermoedelijk een evolutionaire oorzaak. Wat niet ‘normaal’ is, is arachnofobie. Dat is een extreme angst die bovendien een reële impact heeft op je leven. Dat kan zich bv. uiten in een zenuwachtigheid elk jaar als de mannelijke huisspinnen hun web verlaten en op zoek gaan naar een partner, of in het niet willen betreden van ruimtes waar mogelijk (of zeker) spinnen aanwezig zijn,... Bij arachnofobie is het aangeraden om professionele begeleiding te zoeken die je van je fobie kan verlossen, want vaak lopen mensen veel te lang rond met hun fobie, met alle nare gevolgen van dien. 

Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door

Afbeelding
ObsIdentify - Shutterstock
NP

Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
 

Download voor iOS    Download voor Android