Natuurpunt Rupelstreek

Als alles goed gaat, steekt de zomereditie van het Rupel.blad binnenkort in je brievenbus, met op de voorpagina een foto van een zomerbitterling. Een prachtig plantje, dat in ons natuurgebied Kleiputten Terhagen groeit. De fotograaf is voorlopig onbekend, we kijken dus uit naar een berichtje van hem of haar.
Op pagina 2 lees je onze visie over de toekomst van de oude Electrabelsite in Schelle, waarvan we hopen dat die toekomst blauw/groen kleurt. We blikken ook terug op de eerste en fantastische resultaten van het Kerkuilproject 2019 en nodigen je uit voor een 3-Verenwandeling langs onze grote rivieren.
Lees ook even het reisverhaal van onze Vogelkijkachtdaagse naar het mooie Griekse eiland Lesbos.
Als het Rupel.blad eind volgende week nog niet in je brievenbus steekt, stuur dan even een mailtje naar: info@natuurpuntrupelstreek.be

Vrijwilligers van Vogelwerkgroep Rupel maken elke eerste zaterdag van de maand een vogelkijkwandeling rond het Noordelijk eiland. Het tempo is laag en men krijgt dan ook ruim de tijd om de vogels te bekijken. Voor beginnende vogelkijkers stellen we verrekijkers ter beschikking.  Je hoeft niet in te schrijven. Kom maar af voor een mooie wandeling!

We wandelen in de vroegere kleiputten tussen Terhagen en Reet, waar de natuur haar gang is kunnen gaan nadat de kleiontginning er tientallen jaren geleden werd stopgezet.
We genieten van enkele unieke plekjes en speuren naar zeldzame bloempjes.

Zondag 23 juni stond de wei aan de Baarbeekhoeve in Muizen weer vol met vele enthousiaste Natuurpunters. Onder hen ook 3 moedige Rupelstrekenaars die een 27km lange wandeltocht deden van Kortenberg naar Muizen en dat zo vlot deden, dat ze zelfs een half uur vroeger op de wei aankwamen dan gepland.
Peter Alen, Martijn Provost en Steven Roels verdienen alvast een warm applaus!
Dank trouwens ook aan de vele donateurs, die een gift deden voor de RSP-stappers.

Tot 25/7 kan je nog steeds een gift doen. Alle giften, groot of minder groot zijn welkom en voor giften vanaf 40 euro ontvang je een fiscaal attest. Alle info vind je op de teampagina van RSP-stappers, meer foto's vind je op Facebook Natuurpunt Boom & Rumst 

Op 27 april 2016 werd aan de Rupelmonding in Wintam het kadaver van een dode narwal gevonden. Het dier is wellicht wekenlang tot mogelijk maandenlang  op de dool geweest en was ruim 2.000 km verwijderd van zijn leefgebied in de arctische wateren van Canada, Groenland, Noorwegen en Rusland.  
De doodsoorzaak van de narwal was wellicht een lang, natuurlijk proces van verhongering van een solitair dier dat normaal in een kudde leeft. Een maand voor de vondst werd de narwal nog zwemmend in de Schelde gefotografeerd door Maarten Mortier ter hoogte van Trektelpost Kruibeekse polder.
De vondst van de narwal is een uitzonderlijke gebeurtenis en de herinnering aan deze gebeurtenis mag nooit verloren gaan. Daarom deed Natuurpunt Rupelstreek vorig jaar in het kader van het Landinrichtingsproject Klein-Brabant en Zwijndrecht/ Scheldehelden 2.0 een projectvoorstel aan de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), om tegen de gevel van het paviljoentje op de strekdam van het Noordelijk eiland een tekening van een narwal te plaatsen. En in het paviljoentje info-panelen te plaatsen die de verhalen vertellen van de narwal, de terugkeer van de vissen in de Rupel en de Schelde en tevens van de terugkeer van grote zeezoogdieren, zoals bruinvis, gewone zeehond en grijze zeehond.
De projectaanvraag werd goedgekeurd en we kregen ook het akkoord van de Vlaamse Waterweg NV.
De Narwal van Wintam is een nieuw werk van Street-Artkunstenaar DZIA. Vorig jaar maakte DZIA ook al het gouden paard tegen de gevel van Natuur.huis de Paardenstal. Enkele werken van DZIA zijn ook te bewonderen in ons natuurgebied Kleiputten Terhagen.
Om de Narwal van Wintam te bekijken neem je de veerboot aan de veersteiger in Schelle en wandel aan de overkant naar rechts. De volledige tekening kan het best bekeken worden vanaf de overkant van het Zeekanaal, wandel daarvoor over één van de sluisdeuren, de groene pijl toont je de weg en wandel daar opnieuw naar rechts, een verrekijker is een aanrader.

Precies 4 jaar na de laatste Scheldehappening toonde HOOGTIJ zich een waardige opvolger van dit totaalevenement langs onze grote rivieren. Net zoals toen kozen we ervoor om de terugkeer van de vissen en zeezoogdieren in onze grote rivieren als belangrijkste blikvanger te laten fungeren.
In Niel konden we terecht in de mooie locatie van Kanoclub Niel, waar we naar schatting een 50-tal bezoekers konden verwelkomen, met daarbij een flink aantal kinderen. Die keken vooral naar de imposante en gladde palingen, die enkele uurtjes in een aquarium geplaatst werden. Vooraf hadden ze in de kantine van de kanoclub een voordracht bijgewoond, met het verhaal van de geschiedenis van de vissen en zeezoogdieren in Schelde en Rupel. De bemonstering van 2 schietfuiken leverde naast een 10-tal palingen ook nog spieringen, bot, karper, dikkopjes, 3-doornige stekelbaars, steurgarnaal en enkele krabben op.  
Tussendoor en ook achteraf organiseerde Kanoclub Niel boottochten op de Rupel, met aan boord telkens een 10-tal kandidaat roeiers. Een schitterend nevenaanbod, waarbij men tot vlakbij de oevers kon varen en daar tussen het ritme van de roeispanen door kon luisteren naar zingende kleine karekieten in de rietkragen van de Rupel.
In Rumst was het park aan de fietsbruggen langs de Nete the place tot be. Daar waren 6 vrijwilligers van Natuurpunt Rupelstreek aanwezig om ongeveer 50 kinderen in het ’s Herenbeemden park te begeleiden. Ze konden bootjes maken met schors, takjes, klei en katoen, waterdiertjes boetseren en waterdieren schilderen op doek. Vooral het maken van waterfilters en het bekijken van de ’s morgens gevangen vissen, zoals voorntjes, giebels, karpers, baars en een zwartbekgrondel waren erg in trek. Een schitterend aanbod, de foto’s bij dit artikel tonen dat de kinderen zich superbe geamuseerd hebben.

Het sterneneilandje dat tijdens de herfst van vorig jaar op de noordelijke plas van het Noordelijk eiland werd aangelegd werkte de voorbije maanden en weken als een magneet op grondbroeders. Met ongeveer 10 paar kokmeeuwen, 7 paartjes visdiefjes en 4 paar kluten overtreft het ruimschoots onze verwachtingen.
Het eilandje oogt dan bijzonder natuurlijk, met momenteel enkele opschietende planten, die prima dekking bieden aan juveniele visdiefjes, kokmeeuwen en kluutjes tegen de felle zon.
Men kan momenteel dan ook bijzonder mooie natuurtaferelen bekijken met af en aanvliegende visdiefjes met voedsel van de jongen. Dat voedsel bestaat vooral uit visjes die al duikend uit de Rupel worden opgevist. Vooral met laagtij is het heerlijk om de visdiefjes te bekijken aan de oevers kant Wintam, waar steevast plasjes blijven staan en visdiefjes al biddend zoals torenvalken visjes trachten te verschalken.
Toch kijken we ook met enige bezorgdheid naar de waterstand van deze plas, de hitte die momenteel over de Lage Landen hangt doet het waterpeil flink dalen en we hopen dat er voldoende water blijft staan, zodat we niet geconfronteerd worden met predatie van de jonge vogels. 

Zondag 23 juni werd tijdens een inventarisatie van een stuk braakliggende grond een zeldzame bij waargenomen. Het bijtje is ongeveer 5 mm groot en dat maakt details waarnemen erg moeilijk. Soorten bijen uit dezelfde familie lijken dan nog heel erg op elkaar en de verschillen zijn soms erg miniem of enkel waar te nemen wanneer je het bijtje kan vangen. De bij, waarvan enkele foto’s gemaakt werden, heeft het uiterlijk dat bij 2 soorten bijen past uit dezelfde familie, namelijk de witgevlekte tubebij en de kleine tubebij.
Op basis van de foto’s kan het onderscheid tussen beide soorten niet gemaakt worden. Beiden zijn zeer zeldzaam in België, dus het zou goed zijn mochten we dit bijtje in de toekomst nog kunnen waarnemen en correct kunnen determineren.
Niet alleen is de zeldzaamheid van deze soorten speciaal, tubebijen zijn ook koekoeksbijen. Zoals een koekoek een ei legt in een nest van een andere vogels, legt een koekoeksbij haar eitjes in het nest van andere bijen.
Elke soort koekoeksbij parasiteert op een paar specifieke bijensoorten. Deze tubebijen parasiteren enkel op metselbijen die vliegen vanaf half mei tot eind juli. Ze zijn nu te zien aan bijenhotels. En misschien zorgt de populariteit van bijenhotels voor de verhoogde waarneming van tubebijen…

De hoera-berichten die we de voorbije weken over de kerkuil konden publiceren gelden jammer genoeg niet voor de torenvalk. Tot voor een 10-tal jaar terug was het de normaalste zaak van de wereld om tijdens een fietstochtje door de open landschappen langs onze Rupeldorpen af en toe een torenvalk te zien bidden.
Een beeld dat we nog nauwelijks zien en het resultaat daarvan zien we ook bij de controles van een 15-tal nestkasten die door vrijwilligers van Natuurpunt Rupelstreek geplaatst werden.
Die controles leverde welgeteld één geslaagd broedgeval op. Naar de juiste verklaring voor de steile achteruitgang van de torenvalk in de Rupelstreek is het nog gissen, al hebben we wel enkele vermoedens.
Inmiddels blijven we in de weer voor deze prachtige roofvogels en bieden we hulp aan bij onze buren van Natuurpunt Klein-Brabant, daar werd de voorbije winter een heus offensief gestart voor de torenvalk met het plaatsen van een 20-tal nestkasten in de landelijke gebieden van Klein-Brabant.
Met als voorlopig resultaat 5 geslaagde broedgevallen. Kartrekkers van de campagne in Klein-Brabant zijn Sylvain Verbruggen en Luc Van den Bergh en Sylvain toont dan ook trots enkele jonge torenvalken.
Net zoals jonge kerkuilen worden de jonge torenvalken geringd met een wetenschappelijke ring. Elke ring heeft een unieke code, die geregistreerd wordt in de databank van de Ringdienst van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen. Op die manier kan de verdere levensloop van deze vogels gevolgd worden.

Beelden van jonge dieren werken steeds vertederend, en dat is ook zo met het beeld van een jonge vos, die de wereld ging ontdekken in de buurt van de Schorre in Boom. Christel woont daar in de buurt en ze stuurde een berichtje met een foto door en een tekst:
"Donderdag een jong vosje ontmoet. Misschien is het wat in de war door de vele werken in de Schorre, onze tuin grenst hieraan. Hij of zij liet zich gewillig fotograferen. Prachtig! Graag deel ik dit met Natuurpunt."

Donderdag 13 juni mochten we een 15-tal leerlingen van GBS Ter Doelhagen verwelkomen in de chalet van de Kleiputten Terhagen. Op de agenda stond een info-moment over de kerkuil, de prooien die kerkuilen vangen en waarvan men de skeletjes en schedeltjes kan terugvinden in uilenballen.
Het uit elkaar pluizen van de uilenballen verliep prima en terug in de klas liet juffrouw Jasmine  enkele commentaartjes bij elkaar schrijven, zoals: Het was heel leuk - het was soms spannend, maar super leuk - ik vond het een leuke ervaring om de uilenballen uit te pluizen en meer over de uilen te weten te komen - ik vond het leuk, interessant en het was leuk om te kunnen ontdekken welke muis het was - eerst was het vies, maar toen je iets vond, durf je meer - echt een aanrader - het stonk wel een beetje, maar dat kon de pret niet bederven - het was een beetje vies, maar leuk als je botjes vindt – super!

Vrijdag 14 juni konden we opnieuw rekenen op de hulp van 2 groepen Cummins-medewerkers en die hulp was meer dan welkom. In deze periode van het jaar groeien wandelpaden in snel tempo dicht met allerlei planten, voornamelijk grassen en bramen. Vooral overhangende uitlopers van bramen kunnen erg hinderlijk zijn voor wandelaars en zelfs kwetsuren veroorzaken. Met mechanische hulp van onze maaibalk en motorheggenschaar en het bijeenharken van het maaisel door de medewerkers van Cummins liggen de meeste wandelpaden in de Kleiputten Terhagen er weer prima bij.

Het is er eindelijk van gekomen en dit op vraag van wandelaars: Een forse houten zitstam uit gerecycleerd hout, ruim drie meter lang en stevig verankerd in de grond. We hadden steeds enige vrees voor mogelijk afval rond de zitplaats, maar de laatste tijd merken we toch opvallend minder rondslingerende plastieken flesjes en blikjes in het natuurgebied. Groeit ook hier een milieubewustzijn ? Waardoor we het er dus op waagden een zitbank te installeren. Haast tegelijkertijd werd ook het wandelpad open gemaaid.
Een uitnodiging voor een bezoek aan het kleine natuurgebied van de Kelderijlei in Schelle! De Kelderijlei is en zijstraatj van de Steenwinkelstraat.

voor kinderen  |  Tijdens de openingsuren van Natuur.huis de Paardenstal  - van mei tot en met september: elke zaterdag en zondag van 14 tot 18u , met daarin een aantal doe- en weetopdrachtjes, op stap gaan in de mooie Walenhoek. Achteraf kan je in de Paardenstal iets drinken en het watjesbordspel spelen.watjestas samen met hun ouders of grootouders en gewapend met een schoudertasje, de kunnen kinderen van 6 tot 12 jaar,