Rupel.bericht

Het Geopark Schelde Delta is vanaf nu mee opgenomen in het internationale UNESCO Global Geopark Network. Dat betekent dat UNESCO het gebied van het Schelde-estuarium zó geologisch, cultuurhistorisch en landschappelijk uniek vindt dat de regio zich voortaan een UNESCO Global Geopark mag noemen!

Enkele bekende parken wereldwijd zijn de Colca Canyon in Peru, de zwarte vulkanische stranden van Lanzarote en de geothermische activiteiten van IJsland. In eigen land werd Famenne-Ardenne reeds eerder erkend als Unesco Global Geopark en de Hondsrug was het eerste UNESCO Global Geopark in Nederland.
 

---

Tijdens 2 info-avonden vertellen biologen Rhea Maesele, Ine Pauwels en Simon Plaetinck (Instituut Natuur- en Bosonderzoek) ons meer over de habitats, de ecologie en de leefwijze van de vissen in onze rivieren, beken en vijvers. Op het programma staan ook 4 praktijkmomenten.

Het programma

Om praktische redenen wordt het aantal deelnemers beperkt tot 20 personen.

inschrijven  |  28 euro (leden Natuurpunt), 20 euro (- 16 jaar) en 38 euro (overige). Het inschrijvingsgeld kan gestort worden op rekening  BE70 0013 5986 4925 van Natuurpunt Rupelstreek, mededeling  |  Cursus over vissen, gsm-nummer en emailadres.
Het volledige programma vind je op: www.natuurpunt.be/rupelstreek
Voor meer info  |  mail naar [email protected]

Vanaf oktober krijg je de kans om je een gans jaar lang onder te dompelen in de indrukwekkende vogelwereld. En je hebt zelfs de keuze om dat een half jaar of een gans jaar lang te doen. Je kan inschrijven voor het volledig aanbod aan 12 info-avonden, 5 dagexcursies, 2 avondexcursies, 5 bustochten, een boottocht en een heuse Vogelkijkmarathon, of je kiest voor een half pakket. Uiteraard heb je als je voor het volledig pakket kiest een stevig prijsvoordeel.

Alle theorie-avonden gaan door in Natuur.huis de Paardenstal in Niel, telkens op een vrijdagavond en altijd van 19u30 tot 22u15. Die info-avonden en alle excursies worden begeleid door vrijwilligers van Natuurpunt Rupelstreek en Vogelwerkgroep Rupel. Allen ervaren vogelkijkers, zo kunnen we de deelnameprijzen relatief laag houden. De cursus: Vogels kijken 2024-2025 richt zich tot een breed publiek en men hoeft dus geen voorkennis te hebben om deel te nemen. Deelnemers die nog geen verrekijker hebben, hoeven ook niet te wanhopen, aan hen wordt een verrekijker ter beschikking gesteld.

Praktische info

De cursus start op vrijdag 11/10 (thema: Kennis maken met het vogels kijken). De volgende info-avonden gaan door op 8/11 (wintervogels), op 6/12 (meeuwen en sternen), op 10/1 (steltlopers), op 7/2 (nachtroofvogels), op 14/3 (riet- en struweelvogels), op 4/4 (vogels langs plassen en rivieren), op 9/5 (dagroofvogels), op 6/6 (reigers/lepelaars/aalscholvers/ooievaars), op 18/7 (akkervogels), op 8/8 (soortenjagers) en op 5/9 (vogeltrek).

Tussendoor gaan de deelnemers op stap

Dit bedrag of deze bedragen kunnen gestort worden op rekening BE70 0013 5986 4925 van Natuurpunt Rupelstreek, met vermelding: Cursus vogels kijken 2024/2025 – volledig pakket of pakket oktober 2024/februari 2025, eventueel pakket maart/september 2025, met vermelding van je naam, gsm-nummer, emailadres en keuze pakket. In het inschrijvingsgeld is de deelname aan de bustochten en boottocht inbegrepen.

Meer info  |  [email protected]

Natuur.huis de Paardenstal ligt aan de Boomsestraat 221 Niel-Hellegat en is ook bereikbaar via het wegje achter de huizen Boomsestraat, parking inrijden t.h.v. huisnummer 266. Of vanaf de Rupeldijk de wandelknooppunten 154 en 153 volgen.

Vanaf het Natuur.huis de Paardenstal kan je een wandeling maken in het gebied Walenhoek. Achteraf kan je iets drinken in het Natuur.huis.

Paapje – foto  |  Karl Van Overloop

In korte tijd hebben de polders tussen Bazel en Rupelmonde zich getransformeerd tot een topgebied voor vele vogelsoorten. Vanaf de vroegere Scheldedijk, nu een overloopdijk hebben we een prachtig zicht op de wetlands, de machtige Schelde en de brede slikplaten aan de in- en uitwateringssluizen.    

Vrijwilligers van Vogelwerkgroep Rupel maken elke eerste zaterdag van de maand een vogelkijkwandeling rond het Noordelijk eiland. De wandelafstand bedraagt 4 km, het tempo is dus laag en men krijgt dan ook ruim de tijd om de vogels te bekijken.   
 

donderdag  23 mei
Vogelkijkfietstocht natuurgebieden Linkeroever

De Waterbus brengt ons tot bij halte Zwijndrecht en enkele kilometers verder start het vogels kijken aan de Broedvlakte Zwijndrecht, het Groot Rietveld en de Rietmoerassen bij Kallo, daarna fietsen we door richting Drijdijck, Putten West en Putten Weiden.

Via Prosperpolder Zuid fietsen we tot aan de vogelkijkhut aan het Verdronken Land van Saeftinghe, om dan via de Hedwigepolder, Prosperpolder Noord, de Schorren van den Ouden Doel, het Paardenschor en Doelpolder Noord te bereiken.

Na het vogelkijkmoment bij Doelpolder Noord volgt er nog een 15 km lange fietstocht door het havengebied naar halte Liefkenshoek, waar we de Waterbus nemen richting het Callebeekveer. De totale fietsafstand bedraagt 50 km. Heb je een elektrische fiets, hou er dan rekening mee om met een opgeladen batterij te vertrekken.
 

afspraak  |  8u50  |  veer Callebeek, Scheldestraat/Callebeekstraat Hemiksem – Waterbus om 9u (stipt). Omstreeks 18u30 zijn we terug in Hemiksem
meebrengen  |  verrekijker, fototoestel, picknick, voldoende drank, aangepaste kledij. Betalen op de Waterbus kan via een 10-vaartenkaart of met bancontact. Voor de heen- en terugvaart betaal je 4 vaarten.
Het aantal deelnemers wordt beperkt tot 12 deelnemers, meld dus vooraf je deelname  |  [email protected]

In de tweede helft van april en in mei bereikt de voortplantingsperiode van de rugstreeppad een hoogtepunt. Meerdere zingende mannetjes in geschikte gebieden vormen zo samen koren en dat geluid is honderden meters ver te horen. Een avondlijke fietstocht langs mogelijke geschikte gebieden is dan ook een uitstekende gelegenheid om vast te stellen waar de soort al dan niet voorkomt.

De actieve kleigroeve van steenbakkerijen Wienerberger staat momenteel op nummer één als beste rugstreeppaddengebied in onze regio. Die populatie wordt er actief opgevolgd en gemonitord door Jorg Lambrechts van Natuurpunt Studie.

Op nummer twee staat de populatie op het Noordelijk eiland, tussen de Rupel en het Zeekanaal, een populatie die er terechtkwam als gevolg van een translocatie, in 2005 uitgevoerd door medewerkers van Hyla, de amfibieën- en reptielenwerkgroep van Natuurpunt. Een honderdtal adulte en juveniele rugstreeppadden afkomstig van het Antwerpse havengebied op linkeroever en Krekelenberg in Boom werden toen vrijgelaten op het Noordelijk eiland. Dat de translocatie er bijzonder succesvol was, bewijzen de intense koren van mannetjes rugstreeppad, die momenteel elke avond te horen zijn, vanaf de Rupeldijk tussen Niel en Schelle.

Op vraag van Natuurpunt Studie, werden we als vrijwilligers ingeschakeld in het project Meetnetten, met als doel het op een gestandaardiseerde manier monitoren van de rugstreeppadden op het Noordelijk eiland, door in de maanden april, mei en juni, telkens één avond een vast traject langs alle geschikte poelen te wandelen en er uit te kijken naar eisnoeren, larven, juveniele en adulte diertjes en er tevens het aantal roepers te schatten.

Na het akkoord van het ANB werd een eerste telling op donderdagavond 4 april door Yente De Maesschalck en mezelf uitgevoerd. In totaal werden 25 geschikte waterpartijen bezocht, opmerkelijk was dat we de meeste eisnoeren in de noordelijke oeverzones van de grote plas en de meest noordelijke plas vonden. Tijdens de eerste week van maart werd het waterpeil van het Noordelijk eiland met ongeveer 15cm verlaagd, met als doel om ondiepe slikzones te creëren, waar steltlopers, zoals tureluren, kemphanen en groenpootruiters volop naar voedsel kunnen zoeken. Het resultaat was vele tientallen ondiepe plasjes, die blijkbaar een perfecte voortplantingsplaats vormen voor rugstreeppadden. Ook de tijdelijke poelen in het noordelijk deel van het Noordelijk eiland blijken bijzonder interessant te zijn als voortplantingsplaatsen. Op het einde van de monitoring was het al flink donker en konden we volop genieten van intense koren.

Een volgend telmoment wordt uitgevoerd op een avond in de maand mei.

Eisnoeren rugstreeppad – foto  |  Yente De Maesschalck

tekst  |  Erik De Keersmaecker – Natuurpunt Rupelstreek
 

---

Om het voorkomen van vissen in de Schelde op te volgen plaatsen vrijwilligers van Natuurpunt Rupelstreek regelmatig schietfuiken ter hoogte van het natuurgebied Maaienhoek in Schelle en in de Rupel ter hoogte van de Legastraat in Niel.

Het project kadert in een onderzoek van het INBO, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek naar het voorkomen van vissen en de aantallen in de Schelde en haar zijrivieren.

Op 10 april werden de schietfuiken in de Schelde ter hoogte van het natuurgebied Maaienhoek geplaatst en een dag later werden ze bemonsterd. Met de vangst van 6 palingen, met daarbij 5 dieren met een lengte van ruim 60 cm en een polsdik lichaam en een kleiner exemplaar met een lengte van ongeveer 35cm, 1 baars, 1 snoekbaars, 2 kolblei, 3 zwartbekgrondels, 7 blankvoorns, 105 dikkopjes, 1 winde, 2 steurgarnalen en 9 wolhandkrabben kunnen we op een mooie vangst terugblikken.

Op maandag 29 april worden de schietfuiken in de Rupel geplaatst.

In 2021 startte gemeente Schelle samen met provincie Antwerpen, Velt en Natuurpunt met dit prachtige initiatief en al snel kon er gerekend worden op een aantal enthousiaste vrijwilligers. Het doel was een ecologisch gemeenschapsbos inrichten om zo de biodiversiteit in Schelle te vergroten.

Ondertussen zijn we drie jaar verder en naderen de voorbereidende werken hun einde. Op het terrein werden een eetbare houtwal, een bloemenweide en kruidenperk aangelegd en meer dan 136 vruchthoudende bomen en struiken geplant en de eerste druivenoogst vorig najaar was al een succes!

afspraak  |  13u  | Hof van Aerde en Eten, Peerdenkerkhofweg, zijstraatje Tuinlei, ter hoogte van huisnummer 36. De huldiging gaat gepaard met een hapje, een drankje en ook een streepje muziek. Kom bij voorkeur te voet of met de fiets, kom je met de auto, dan kan je best parkeren in één van de aanpalende straten.

De schorrencursus van Natuurpunt Antwerpen Noord bestaat uit vijf theoretische lessen op zaterdagvoormiddag, telkens van 10u tot 12u. Elke eerste zondag van de maand, ook van 10u tot 12u is er ook een slikken- en schorrenwandeling waarop je als cursist uiteraard welkom bent. Zo kan je de theorie in de praktijk omzetten.

De camera’s van Beleef de Lente van Vogelbescherming Nederland zijn weer aan! Iedereen kan weer meekijken bij de bosuil die al op haar ei zit. Ook de publiekslievelingen steenuil, ooievaar, slechtvalk, kerkuil en zeearend laten zich al voor de camera’s bewonderen.

De vogels zijn live te volgen via www.beleefdelente.nl. Van de meest bijzondere momenten worden clipjes gemaakt zodat je niets moet missen.

  Beleef de lente