FIETSTIP: Vogelrijk Grenspark Groot Saeftinghe
De Waterbus biedt ons schitterende mogelijkheden om de beste vogelkijkgebieden ver buiten onze regio te bezoeken. Zo brengt ze ons tot bij halte Liefkenshoek en ruim 10 kilometers verder start het vogels kijken aan Doelpolder Noord, de Schorren van den Ouden Doel en het Paardenschor.
Vervolgens fiets je tot aan het kijkpunt op de dijk bij Prosperpolder Noord, om via Prosperpolder Zuid richting de kijkhut aan het Verdronken Land van Saeftinghe te fietsen.
En zo kan je kennis maken met Grenspark Groot Saeftinghe, een fantastisch project op de grens van Vlaanderen en Nederland. Tijdens de terugrit richting Kallo, staan er stops aan naar Putten Weiden, Putten West en Drijdijck op het programma, vooraleer verder te fietsen naar halte Zwijndrecht kan je nog vogels kan kijken aan de rietvelden Kallo en het Groot Rietveld.
Aan halte Zwijndrecht neem je de Waterbus richting Hemiksem. De totale fietsafstand bedraagt ongeveer 60 km. Heb je een elektrische fiets, hou er dan rekening mee om met een opgeladen batterij te vertrekken.
1. Fort Liefkenshoek – knooppunt 15 – volg daarna knooppunt 17
Een bezoek aan dit mooi gerestaureerde fort is een absolute aanrader, heb je geen zin in deze vogelkijkfietstocht, ga er vooral eens naartoe met de kinderen die interesse hebben in geschiedenis, ze gaan zich geen moment vervelen, deels omheen het fort loopt een wandelpad met zicht op de walgracht. Met wat geluk zie je hier wel een ijsvogel voorbijflitsen. Maar genoeg promotie gemaakt, we stappen op de fiets voor een schitterende vogelkijkfietstocht.
2. Doelpolder Noord – aan knooppunt 17, volg knooppunt 14, in de Oostlangeweg rechtdoor fietsen.
Bij het infobord Doelpolder Noord kan je eerst even het pad voor de berm links volgen tot het kijkpunt, daarna volg je het pad voor de berm rechts tot dit kijkpunt. Eventueel kan je fietsen, maar beter is je fiets aan de hand mee te nemen.
Vanaf beiden kijkpunten heb je een prachtig zicht op de Brakke kreek die dwars door Doelpolder Noord loopt. Ruim 20 jaar geleden was dit nog een troosteloze suikerbietenakker, bij het natuurherstel van Doelpolder werd op eeuwenoude kaarten gezocht naar de vroegere loop van de Brakke Kreek en tevens werden de ondergrondse stromingen van brak Scheldewater hersteld. Om broedvogels, zoals: kieviten, scholeksters, tureluren, grutto’s en kluten alle kansen te geven om hun jongen groot te brengen werd Doelpolder Noord volledig omrasterd met een fijnmazig gaas. Het gaas is diep genoeg ingegraven zodat de vos er niet onderdoor kan. Tevens is het raster voorzien van schrikdraad, om te voorkomen dat de vos en verwilderde katten eroverheen klimmen.
3. Paardenschor/Schorren van den Ouden Doel – Volg het pad tot aan de Paardenschorstraat, daar de schuine helling Scheldedijk oprijden en links Scheldedijk volgen tot aan radartoren
De zitbank op de Scheldedijk is een prima verpoosplek en misschien is ook wel een goed moment voor de picknick. Tussen de dijk en de Schelde kijk je naar een restant van het vroeger veel grotere Paardenschor. Voor de bouw van de kerncentrale liep dit schor helemaal tot aan Doeldorp. Het schor werd eerst ingedijkt en achteraf, zo’n ongeveer 10 geleden werd dit deel van het schor opnieuw afgegraven. Het toont hoe slikken hier langzaam weer veranderen in een schor. Langs de oevers van de Schelde, foerageren doorgaan kluten, scholeksters en bergeenden. Hou bij je fietstocht op de Scheldedijk enkele keren halt, en luister naar de stemmen uit het riet. Die zijn stiller dat tijdens de lentemaanden, maar kleine karekieten zingen nog steeds en met wat geluk zweef er een bruine kiekendief boven het schor. Geniet eventueel ook van het uitzicht vanop de radartoren.
4. Kijkplekken Prosperpolder Noord – ringdijk Prosperpolder Noord volgen, voorbij de Infokeet en rechts tot bij kijkpunt rijden
Prosperpolder Noord toont momenteel een troosteloos vlakke zandvlakte, fiets daarom tot bij de witte container, waar je vanop het dak een weergaloos zicht hebt op de Prosperpolder Noord en tevens op de de Hedwigepolder, die samen een nieuw groot overstromingsgebied moeten worden en deel gaan uitmaken van het Nederlands-Vlaamse Grenspark Groot-Saeftinghe. De ringdijk omheen beiden gebieden is klaar en alles werd in gereedheid gebracht om de Scheldedijk door te steken. Maar momenteel staat het project echter on hold, een gevolg van de vervuiling van het Scheldewater met PFOS. De Nederlandse Tweede Kamer heeft onlangs beslist dat er voorafgaand aan het doorsteken van de dijken bijkomend onderzoek dient te gebeuren.
5. Prosperpolder Zuid – terug via de ringdijk tot bij infokeet en weg onderaan dijk richting knooppunt 13 volgen
De eerste fase van de natuurinrichting van Prosperpolder Zuid is klaar, akkers werden omgevormd tot een open grasland, in een volgende fase wordt het gebied verbonden met de aangrenzende Nieuwe Arenbergpolder, waar oude kreken worden hersteld. De vogelrijkdom is er voorlopig beperkt, met wat geluk kan je er misschien wel een zingende veldleeuwerik spotten.
6. Kijkhut Verdronken Land van Saeftinghe – via Hertog Prosperpolder/Petrusstraat/Prosperweg II – helling rechts oprijden naar kijkhut
Hier kijk je naar een echte brok oernatuur, met een eeuwenoud landschap, dat toont hoe onze landschappen eruit zagen vooraleer de mens dijken ging bouwen. In de plassen links van de hut foerageren doorgaans enkele steltlopers, speur met je verrekijker net boven het landschap, veel kans dat je er een jagende bruine kiekendief gaat ontdekken. Buizerds, slechtvalken en torenvalken gebruiken paaltjes als rust- en kijkplek. Misschien ontdek je wel een jagende boomvalk, de vogeltrek komt nu langzaam op gang en boomvalken volgen groepjes trekvogels.
7. Putten Weiden – terug via de Petrusstraat, aan knooppunt 16 kort knooppunt 14 rijden, en meteen rechts in Oude Sluisstraat rijden, op het einde Oude Sluisstraat de helling links oprijden, en aan de overkant Middenstraat ligt kijkplek 7 met zicht op de plassen van Putten Weiden
Putten Weiden toont een authentiek zilt landschap met de restanten van enkele oude kreken. Door een combinatie van zoute kwel, de venige en een reliëfrijke bodem is een een toplocatie voor broedvogels zoals grutto, kluut en tureluur. Tot voor een 10-tal jaar leek het erop dat Putten Weiden zou moeten wijken voor de uitbreiding van de haven, maar inmiddels werd beslist om het gebied voor altijd een natuurtoekomst te geven.
8. Putten West – Middenstraat volgen en meteen rechts Pillendijk inrijden richting knooppunt 12, bocht naar rechts, ter hoogte fruitboomplantage te voet over het betonnen brugje en pad links van plantage volgen.
Putten West is een voormalig landbouwgebied, dat in het kader van de natuurcompensaties bij de aanleg van het Deurganckdok werd ingericht als een weidevogelgebied. De vruchtbare akkergrond werd afgegraven tot net boven de grondwatertafel en de contouren van een oude zoetwaterkreek werden hersteld. De enorme vogelrijkdom die je er in elk seizoen kan bekijken toont dat natuurherstel door middel van natuurbouw vrij snel schitterende resultaten kan bekijken. De beste plek om de vogels te bekijken is het pad tussen de fruitboomplantage en het natuurgebied, tijdens warme zomerdagen is het koeler in de schaduw van de bomen en het zon staat dan prima.
9. Drijdijck – Op einde pad fruitboomplantage rechts Oud Arenberg volgen en links Hertogenstraat richting knooppunt 67, daarna knooppunt 69 volgen
Het natuurgebied Drijdijck plakt letterlijk aan het havengebied, ook hier werden akkers en weilanden afgegraven en ingericht als een plas-drasgebied, met in de plassen grote takkenhopen, waarvan men hoopt dat er op termijn lepelaars gaan broeden. Het zijn echter voornamelijk kokmeeuwen die de takkenhopen hebben gekoloniseerd als broedplaats. Drijdijck staat garant voor een enorme vogelrijkdom, met ongeveer alle eendensoorten, steltlopers en reigers als blijkvanger. Tussen de hoge populieren, zijn er af en toe openingen, en dus prima plekken om de vogels te bekijken.
10. Rietveld Kallo – Knooppunt 69 volgen, Spaans Fort, links afslaan in Watermolendijk, einde Watermolendijk links afslaan in Schoorhavenweg en pijlen richting Kallo volgen, via Hoogschoorweg/Hazopweg/Steenlandlaan/Fabrieksstraat/Victoriestraat/Gasthuisstraat
De plassen van het Rietveld Kallo zijn goed te bekijken vanaf 2 kijkpunten aan de Gasthuisstraat, Het zijn prima plekken om lepelaar, grote en kleine zilverreiger te bekijken. Geoorde futen zijn doorgaans ook vaste bezoekers, net zoals praktisch alle eendensoorten.
11. Groot Rietveld – Einde Gasthuisstraat, links afslaan Kwarikweg en vervolgens Scheldedijk
Een zigzagpoortje geeft toegang tot een soort tussendijk, waar je een goede kijk hebt op de plassen en rietvelden. Een groep Konikpaarden zorgt er voor de begrazing. Op de plassen zijn tafeleend, kuifeend, dodaars en soms ook geoorde fuut regelmatige broedvogels. In de rietkragen heb je een goede kans op woudaapje, terwijl de rietvelden zijn dan weer een prima broedplaats voor bruine kiekendief.
12. Broedvlakte Zwijndrecht - Scheldedijk
De laatste kijkplek van deze vogelkijkfietstocht is goed te bekijken vanaf het fietspad langs de Scheldedijk.
Algemene info
Lengte | 60 km
Start | Veersteiger Callebeek, einde Scheldestraat/Callebeekstraat Hemiksem
Waterbus | Afvaarten Waterbus aan Callebeek, op het uur en het halfuur. Afvaarten aan steiger halte Zwijndrecht, 2 minuten voor het uur en het halfuur. Kijk ook even naar : www.waterbus.be
Parkeren | einde Callebeekstraat of parking Scheldestraat/Schelde-oever Hemiksem.
Eten en drinken
Langs de fietsroute zijn de plaatsen met horeca beperkt, voorzien dus voldoende drank en een picknick.
Picknickplaatsen
Langs de fietsroute zijn er enkele picknickplaatsen, onder meer aan de infokeet op de ringdijk bij Prosperpolder Noord.
Tip
Link naar de route op routeyou: bit.ly/fietstip-VGGS-route
Je kan hier de GPX-track downloaden
Of scan de QR-code
Tekst: Erik De Keersmaecker – Natuurpunt Rupelstreek