Vorsdonkbos - Turfputten
Toegankelijkheid
Het hele jaar vrij toegankelijk op de paden. Aangezien een deel van het gebied echt moeras is, zijn laarzen altijd aangewezen, zelfs in de zomer. Het wandelpad is niet toegankelijk voor kinderwagens. Honden welkom, aan de leiband. Start bij het Oud Station van Gelrode. Neem daar de voetgangerstunnel onder de spoorweg. De toegang ligt 200 m verder links in de Turfputtenstraat.
Beschrijving van het gebied
De naam ‘Vorsdonkbos’ verraadt de verscheidenheid van het landschap. ‘Vors’ is het plaatselijke woord voor kikker, die zijn leven afwisselend op het land en in het water doorbrengt. ‘Donk’ is een oude Vlaamse naam voor een zandheuvel naast een rivier. ‘Bos’ duidt er op dat de grond altijd natuur is gebleven, nooit in cultuur werd gebracht.
Toen de zee zich miljoenen jaren geleden uit de streek terugtrok, liet ze ijzerhoudende zandbanken achter. De heuvels die het landschap rondom de Demervallei bepalen, zijn overblijfselen van die versteende zandbanken. Ze geven aan het Hageland haar typische uitzicht. Het is aan heuvels zoals de Eikelberg en de Ijzerenberg dat het Vorsdonkbroek zijn opvallende waterrijkdom dankt.
Het water dat op de heuvels in de bodem dringt, zoekt zijn weg door de ondergrond om veel later aan de voet van de heuvelflank op te borrelen. Veel bijzonder zuiver ‘kwelwater’ komt zo terecht in het Vorsdonkbroek, zowat het laagste punt van het Hageland.
De Demer zocht op het einde van de laatste ijstijden een andere loop op. In de elleboog van de intussen verlande meander ontstond een drassige zone die bekend staat als Vorsdonkbos-Turfputten.
Het is een gebied met een vrij uitgestrekt elzenbroek afgewisseld met open plekken, die getuigen van vroegere turfputten en bomkraters. De ontstane moerassen zorgen voor een ongemeen boeiende landschappelijke en biologische variatie.
Dieren en planten
De verraderlijke trilvenen en ondoordringbare elzenbroeken zijn het broedgebied van waterral, wintertaling en houtsnip. Trilveen is een vrij zeldzaam natuurverschijnsel. Plassen kunnen namelijk langzaam aan bedekt raken met een drijvend plantentapijt, wat we een drijftil noemen. Naarmate zo'n drijftil omvangrijker en steviger wordt en zich aan de oevers vastzet, spreken we van een 'trilveen'. Wie zich op zo'n trilveen waagt, waant zich op een waterbed. Dit is een paradijs voor varens, zeggensoorten, wateraardbei en waterdrieblad, maar soms een verraderlijke valkuil voor wandelaars.
Natuurbeheer
Op de maandelijkse werkdag van de vrijwilligers van Natuurpunt Aarschot wordt hooi afgevoerd, afwateringsgrachten vrij gemaakt en takhout van de bijgesnoeide houtkanten opgeruimd.
In dit gebied loopt momenteel een LIFE-project. Lees er meer over.
Verder wandelen
Horeca
Jozef Nys, Vorsenzang 5,Gelrode
Op stap met een gids
Boek een afspraak bij Luc Vervoort lucvervoort2000@yahoo.com of Bert Neefs bert.neefs@telenet.beIets te melden?
Zijn er wandelbordjes verdwenen? Heb je iets te melden over een natuurgebied? Bezorg ons je feedback.