Image
Vliegenzwam - Anita Vercauteren

Vliegenzwam

Fly agaric
Amanita muscaria
Amanitaceae

De vliegenzwam is wellicht de bekendste paddenstoel die het meest tot de verbeelding spreekt. Vliegenzwammen groeien veelal in loofbossen, maar ook in het gras in de schaduw van een grote boom kom je deze paddenstoel tegen.

Het is een boombegeleider die je veelal in loofbossen vindt. Vooral onder berk, den, eik of beuk op zure bodem.

Grootte
Hoed: 5-20 cm, steel: 8-20 cm lang en 1-2 cm breed
Levensverwachting

Vindbaar: late zomer - late herfst

Favoriete maaltijd

Zure bodem

Burgerlijke staat

Leeft samen, in symbiose, met een boom

Status
Algemeen
Woonplaats

Onder berk, den, eik of beuk

Karakter

Zeer giftig, maar niet voor slakken

Verleiding

De vliegenzwam werd vroeger op boerenerven gekookt in melk met stroop om vliegen aan te trekken. Deze stierven wanneer ze in het goedje terecht kwamen. Zo komt de vliegenzwam aan zijn naam. 

Afkomst
Inheems

Hoe herken je de vliegenzwam?

  • Hoed: 5-20 cm doorsnede, oranjerood tot rood, met witte plakjes die vaak afspoelen bij regen. Hoedrand gestreept.
  • Steel: 8-20 cm lang en 1-2 cm breed, wit, met ring en knol met beurs, bestaande uit rafelige gordels.
  • Levenswijze: Symbiont met berk, den, eik of beuk op zure bodem.

De naam vliegenzwam is ontstaan door het gebruik van de paddenstoel als een middel om vliegen te verdelgen. De vliegenzwam heeft een sterk hallucinogene en vergiftigende werking. Het effect hangt af van mens tot mens en van de dosis gif in de zwam (die kan sterk verschillen van plaats tot plaats), maar kan de dood tot gevolg hebben.

Meer over de paddenstoelenfamilie van de amanieten

Vliegenzwam - Anita Vercauteren
Icon
Icoon - Wist je dat

Wist je dat?

xxx

Wat kan jij doen?

Paddenstoelen zijn intrigerende en nuttige verschijningen. Ze ruimen je tuin op en zorgen op hun eigen manier voor de natuur. Wat kan jij doen voor meer paddenstoelen in je tuin

Waar vind je de vliegenzwam?

Afbeelding
paddenstoelen zoeken - wim dirckx
Wim Dirckx
Icon
Icoon - Paddenstoel

Vraag je gratis poster aan

Gratis Paddenstoelenposter Natuurpunt

In Vlaanderen komen meer dan 4.000 verschillende soorten voor. 22 daarvan plaatsten we op een vintage poster. Onze paddenstoelenexpert Roosmarijn selecteerde soorten die je makkelijk kan herkennen. Hopelijk kom je ze tegen op je herfstwandeling.

Vraag je paddenstoelenposter aan

Vaak gestelde vragen over paddenstoelen

Wat is het verschil tussen een zwam en een paddenstoel?

Hoewel beide termen vaak door elkaar worden gebruikt, is er een duidelijk verschil. De zwam is het organisme dat onder de grond of in hout zit en bij de meeste soorten het grootste deel van het jaar onzichtbaar blijft. Paddenstoelen zijn de vruchtlichamen die seizoenaal tevoorschijn komen om sporen te produceren en verspreiden om zich voort te planten. 

Hoe oud kan een zwam worden?

In 2000 werd in het Malheur National Forest in de Amerikaanse staat Oregon een sombere honingzwam ontdekt van naar schatting 2400 jaar oud met een ondergrondse zwamvlok van 8,9 km².  Ook in Zwitserland werd een groot en oud exemplaar van deze zwam gevonden:  800m lang, 500m breed en duizend jaar oud.

Hoe herken je de juiste paddenstoel?

Het is de vraag die vele wandelaars zich al gesteld hebben. Sommige zijn makkelijk te herkennen, zoals de rode vliegenzwam.  Ook de grote stinkzwam kan je determineren met je neus. Deze verspreidt namelijk de geur van dode beesten en trekt daarmee ook een zwerm vliegen aan. Maar de meeste paddenstoelen zijn erg moeilijk om te determineren, zelfs voor experts. Natuurpunt helpt je op weg met enkele hulpmiddeltjes:

  • Zoek op kleur, vorm of familie
  • Gebruik de app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download hier iObs (iOS) en ObsIdentify (Android).

Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Bovendien krijg je van experts feedback of de determinatie correct is. Tenslotte kan je bijleren door een cursus te volgen en/of op stap te gaan met een paddenstoelenwerkgroep. Abonneer je op de paddenstoelen.flits en blijf op de hoogte van activiteiten en weetjes over paddenstoelen. 

Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door

Afbeelding
ObsIdentify - Shutterstock
NP

Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
 

Download voor iOS    Download voor Android