4Sea krachten bundelen voor Noordzeenatuur én klimaat
Stel, het is 2026, je staat op het strand aan onze kust en je kijkt rond. Wat zie je? Een Noordzee vol leven zowel boven als onder water, nieuwe windmolenparken én meer duinen op het strand. Het is voor dit toekomstbeeld dat Natuurpunt samen met WWF België, Greenpeace België en Bond Beter Leefmilieu de krachten bundelt als ‘4Sea’.
Marien ruimtelijk plan
Daarnaast vragen we om 10% van onze Noordzee ook strikt te beschermen door alle activiteiten te verbieden. Dat wordt een zware dobber.
Natuur & windmolens
Iedereen weet dat er meer hernieuwbare energie nodig is om de klimaatdoelen te realiseren. Op land is er vaak discussie over de bouw van windmolens in de buurt van woonwijken of natuurgebieden. Op zee is er veel wind. Een snelle conclusie kan zijn dat we windmolens dan maar zoveel mogelijk op zee moeten bouwen. Was het maar zo eenvoudig. Ook in onze Noordzee is de ruimte beperkt, waardoor er ook daar bijna een strijd ontstond tussen natuur en windenergie. Kiezen tussen windenergie en natuur is echter een valse keuze.
België is wereldleider op vlak van windenergie op zee: op 10 jaar tijd werden we wereldwijd de 4de grootste energieproducent van offshore windenergie en wordt 10% van de Belgische elektriciteitsvraag opgewekt. 4Sea vraagt om tegen 2026, 4,4 GW aan hernieuwbare energie op zee op te wekken, dat is meer dan het dubbele van nu. Natuurgebieden en windmolenparken, het is zelden liefde op het eerste gezicht.
Het is geen evidentie dat volgens het tweede marien ruimtelijk plan de nieuwe windmolenzones in én naast het natuurgebied ‘Vlaamse banken’ liggen. De wetenschappelijke voorbereiding en de goede samenwerking met de windmolensector geven vertrouwen dat zowel de natuurdoelen als klimaatdoelen gerealiseerd kunnen worden in de nieuwe windmolenparken.
Wetenschappers van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen onderzoeken al meer dan 10 jaar de effecten van de windmolens op zee. Dat is een sterke basis om op verder te werken. De natuurinclusieve inrichting van de nieuwe windmolenparken is cruciaal. Dat wil onder meer zeggen dat er op de plaatsen waar nog kwetsbare natuur is zoals de restanten van de oesterbedden, geen windmolens gebouwd worden. Sensoren op de windmolens kunnen de wieken stilleggen bij grote vogeltrek. Omdat natuur- en klimaatdoelen prioriteit zijn in natuurgebied, is er in principe geen multifunctioneel gebruik, zoals aquacultuur of drijvende zonnepanelen, mogelijk. Bovendien is er –als de voorziene zones volgebouwd zijn – geen ruimte meer voor extra windmolenparken. Dit om te vermijden dat de negatieve effecten zullen doorwegen op de positieve.
Nieuwe natuur
Zo kan er veel nieuwe natuur ontstaan: onderwaterriffen vol oesters en anemonen, die op hun beurt weer andere soorten aantrekken. Doordat er geen scheepvaart en visserij toegelaten wordt tussen de windmolens worden het veilige havens voor bepaalde vissoorten, wat dan weer bruinvissen kan aantrekken. Een echte opsteker voor de Noordzeebiodiversiteit. Naast de creatie van nieuwe natuur in de windmolenparken, blijft 4Sea ijveren voor de bescherming van de nu sterk bedreigde natuurwaarden in de Noordzee. 4Sea zal ook inzetten op een meer natuurlijke overgang tussen het land en de zee. Natuurlijk beheerde stranden met planten en embryonale duintjes zouden in 2026 weer een vertrouwd zicht moeten zijn. Er is nog een lange weg te gaan.
