Dromen, durven, doen: het Natuurmanifest voor natuurherstel in Vlaanderen

Onze Natuur. Na het bioscoopsucces van Onze natuur is er nu ook de langverwachte docureeks op Canvas en VRT MAX. Water, aarde, lucht, vuur, hout en steen. Die zes elementen in de natuur vormen de rode draad doorheen de reeks. In de zevende en laatste aflevering brengen wetenschappers, filmmakers en natuurexperten extra duiding bij de rol die wij als mens al dan niet kunnen spelen in onze natuur. Hoofdrolspelers in de reeks zijn uiteraard de dieren en planten. Natuurpunt zoomt de komende weken ook uit naar het leefgebied van deze soorten. Hoe is daarmee gesteld? Wat loopt er goed en wat kan beter?

Vandaag: ONZE IMPACT

Dromen, durven, doen: het Natuurmanifest voor natuurherstel in Vlaanderen

Kan het echt, een Vlaanderen waarin mens én natuur floreren? In de 7^de aflevering van de tv-reeks Onze Natuur (vanavond op Canvas) zoemen de makers samen met experts uit de natuursector in op deze sleutelvraag. De natuur is er slechter aan toe dan de prachtige beelden doen vermoeden. Aan een alarmerend tempo verliezen we planten en dieren. Maar als we de natuur herstellen - niet alleen in natuurgebieden maar in ons hele landschap - dan kunnen we de biodiversiteitscrisis een halt toeroepen. En de positieve impact van natuur op klimaat, gezondheid en economie verhogen. Natuurpunt zet die positieve toekomstvisie nu kracht bij met het Natuurmanifest.

Sinds de industriële revolutie, en met een waanzinnige versnelling na de Tweede Wereldoorlog, hebben we ongebreideld geknoeid met ons landschap en ons milieu. De impact is dramatisch: Vlaanderen is de natuurarmste regio van Europa, extreem versnipperd en sterk vervuild. In grote mate is de natuur teruggedrongen in natuurgebieden, geweerd uit de andere delen van ons landschap. Die natuurgebieden, waarvan 90% kleiner is dan 1 ha, zijn te weinig verbonden met elkaar en een groenblauw natuurweefsel dat ook het landbouwgebied en ons woon-werkgebied bestrijkt.

Natuurherstel: noodzakelijk én rendabel

De gevolgen zijn gekend: we kampen met een enorme biodiversiteitscrisis. Hoewel het herstel van een aantal opportunistische zoogdieren zoals de wolf goed nieuws is, zien we dat in Vlaanderen minder dan de helft van de vogel- én dagvlindersoorten als niet bedreigd wordt beschouwd volgens de huidige Rode Lijsten. Ook de signalen over een dramatische achteruitgang van insecten zijn verontrustend. De natuurgebieden en -beheerders kreunen onder de zware milieudruk. Daarnaast is Vlaanderen niet klimaatrobuust, hebben burgers te weinig natuur in de buurt om fysiek en mentaal tot rust te komen en wankelt het ecosysteem.

Maar bij die situatie hoeven we ons niet neer te leggen. Natuurorganisaties bewijzen al decennia lang dat de natuur hersteld kan worden. Niet alleen met grote herstelprojecten met steun van Vlaanderen, Europa en bedrijven, maar ook met kleinere acties zoals het herstel van een klein moerasje of een bosaanplanting, die allemaal samen een groot verschil maken.

Afbeelding

Herstelprojecten zoals in Averbode Bos & Heide tonen aan dat natuurherstel werkt (Foto: Guy Janssens).

Natuurherstel werkt en rendeert, voor de biodiversiteit, het klimaat en onze eigen gezondheid. Wetenschappers spreken al enkele jaren over het decennium van de waarheid: tegen 2030 moeten we over het kantelpunt geraken van natuurverlies naar natuurwinst. Dat kan enkel als de samenleving er ook echt in gelooft. Als beleidsmakers en burgers overtuigd zijn dat ze de fouten uit het verleden kunnen rechtzetten en een natuurinclusief Vlaanderen kunnen doorgeven aan de toekomstige generaties.

10 punten, 10.000 handtekeningen

Om die overtuiging kracht bij te zetten heeft Natuurpunt het Natuurmanifest gelanceerd. In lijn met de toekomstvisie ‘Natuur in het hart: Vlaanderen in 2050’, verwoordt het in tien punten het hoe en waarom van natuurherstel. Met dit Natuurmanifest wil Natuurpunt zoveel mogelijk mensen meenemen in deze positieve toekomstvisie.

Eén dag na de lancering op 14 februari, werd het Natuurmanifest al meer dan 10.000 keer ondertekend, door mensen uit de natuursector en daarbuiten. De breed gedragen visie roept beleidsmakers op om van natuurherstel een prioriteit te maken en om het voorstel voor een sterke Europese natuurherstelwet te steunen. Die natuurherstelwet wordt later dit jaar gestemd en zal in grote mate bepalen hoe onze toekomst eruit ziet. Dromen, durven, doen.

Klopt jouw hart ook voor de natuur? Lees en teken het Natuurmanifest op www.natuurinhethart.be

Tekst: Frederik Beeckx (Natuurpunt)