Gezocht: handige harry's met hart voor wolven en schapen

Na meer dan 150 jaar is de wolf terug in België. Helaas heeft hij onder schapen al wat schade aangericht. Maar met de juiste preventiemaatregelen kan je voorkomen dat er slachtoffers vallen. Daarom roepen Natuurpunt, Natagora en WWF het Wolf fencing team Belgium in het leven. Een team van vrijwilligers zal de veehouders bijstaan met raad en daad.

Dat de wolf terug in België is, is goed nieuws voor de natuur en voor het toerisme. Maar doordat we al meer dan 150 jaar zonder de wolf leven, zijn we vergeten hoe we kunnen samenleven zonder conflicten. De terugkeer verloopt dan ook niet voor iedereen zonder zorgen en gevolgen. Sommige veehouders (van voornamelijk schapen en geiten) in Limburg en Wallonië hebben al ondervonden dat wolven graag schapen op hun menu zetten als ze niet goed beschermd zijn.

Een voor allen, allen voor één
Met de juiste preventiemaatregelen, zoals specifieke omheiningen, kan dat vermeden worden. Maar dit komt allemaal bovenop de moeilijke economische realiteit van vele landbouwers. Toch is het nemen van dergelijke maatregelen hoogdringend. Een recente studie (Holvoet 2019) toont aan dat in het leefgebied van de wolven in Vlaanderen slechts 4% van de gecontroleerde kuddes (64) in omheiningen gehouden worden die voldoen aan de vereisten - zoals beschreven in het Vlaamse wolvenplan - om wolven buiten te houden. Daardoor bestaat het risico dat de wolven zich op korte termijn kunnen gaan specialiseren in vee en er op korte tijd zeer veel schade zou kunnen optreden. De recente schadegevallen tonen aan dat Naya en August geen uitzondering zijn en hier gebruik van maken. Veehouders (zowel professionele als hobbymatige) kunnen door het nemen van preventieve maatregelen de kans op schade drastisch verminderen en helpen er ook hun collega's mee door verdere gewenning te vermijden. Nieuwe omheiningen kosten echter geld en veel mankracht of tijd om ze te plaatsen. Met dit laatste willen de drie grootste natuurverenigingen in België nu de veehouders in ons land bijstaan.

Wolf fencing team Belgium
Natuurpunt, Natagora en WWF richtten samen het Wolf Fencing Team Belgium op. Naar het voorbeeld van wikiwolves in Duitsland en Wolf Fencing Nederland wil dit netwerk van vrijwilligers, veehouders bijstaan met advies en de nodige mankracht om de juiste preventieve maatregelen te nemen om schade door wolven te voorkomen. Zo helpen we schade te vermijden, helpen we in de omschakeling naar conflictloos samenleven met wolven en dragen we bij aan het maatschappelijk draagvlak voor de wolf, de belangrijkste voorwaarde voor een goede toekomst in ons land van deze iconische diersoort.

Waarvoor kun je bij het wolf fencing team terecht?
De (goed opgeleide) vrijwilligers zullen op basis van de meest recente ervaringen in het buitenland advies verlenen rond de beste manieren om schade door wolven te vermijden. Op vraag van individuele veehouders zullen ze advies geven rond preventieve maatregelen of mankracht om omheiningen te plaatsen. Bij omheiningen kan het zowel gaan om het plaatsen van permanente rasters, verbeteren van bestaande rasters of hulp bij het plaatsen van tijdelijke rasters zoals de ‘noodkits’ van het Agentschap voor Natuur en Bos. De noodkits zijn sets van mobiele wolfbestendige rasters die het ANB voor een korte periode uitleent aan veehouders om te vermijden dat wolven na een eerste aanval nog terugkomen en daarbij verdere schade aanrichten.  

Het wolf fencing team komt niet tussen in de aanschaf van het nodige materiaal voor de omheiningen. We rekenen op de Vlaamse en Waalse overheden om een regeling rond financiële steun voor preventiemaatregelen uit te werken, zoals in al onze buurlanden al het geval is.

Een netwerk in opbouw
Het netwerk is nog in volle opbouw. Op dit moment zoeken we naar vrijwilligers die zich willen inzetten voor dit netwerk en zo actief willen bijdragen aan een goede toekomst voor de wolf in België. In een volgende fase zullen deze vrijwilligers een opleiding krijgen. Het plan is om in het voorjaar de eerste teams op pad te kunnen sturen om veehouders op het terrein te helpen. Geïnteresseerde vrijwilligers en veehouders kunnen momenteel terecht op wolffencing.be, in afwachting van een onafhankelijke website. Dit initiatief gaat uit van de grootste natuurbeschermingsorganisaties in België, maar het netwerk staat uitdrukkelijk open voor aansluiting van andere partners die dit initiatief mee willen ondersteunen en niet in het minst voor partners uit de landbouwsector. Geïnteresseerden kunnen terecht op [email protected].

Aan de slag!
Wil jij actief bijdragen aan het mogelijk maken van het samenleven met de wolf? Ben je bereid om wat bij te leren en zie je het zitten om de handen uit de mouwen te steken? Schrijf je dan in als vrijwilliger voor het wolf fencing team Belgium via wolffencing.be!

Lees meer over de wolf

Tekst: Diemer Vercayie (Natuurpunt) & Pepijn T’Hooft (WWF)