Wintercontroles kerkuilnestkasten leveren interessante resultaten op

Voor de vrijwilligers van Vogelwerkgroep Rupel volgen de rondjes controles, het uitkuizen en zo nodig herstellen van een 50-tal kerkuilnestkasten, alleen al in Klein-Brabant elkaar in een snel tempo op.

De winterperiode is dan ook een prima periode om deze werk uit te voeren. Noodzakelijk werk ook, een paartje kerkuilen in een nestkast, dat levert jaarlijks een dikke laag braakballen op. Na enkele jaren is die laag zo dik, dat er nog nauwelijks plaats is voor de uilen in de kast.

Op plaatsen waar de invliegopening van de nestkast bereikbaar is, wordt die voorafgaand aan de controle dichtgestopt. De vogels zitten dan opgesloten en zo kan er gekeken worden of er geringde vogels in de nestkast zitten.  Niet-geringde vogels krijgen dan ook meteen een wetenschappelijke ring aan hun poten, met daarop telkens een uniek nummer, dat meteen geregistreerd wordt in de databank van het Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen. Het aflezen van de ringen van reeds geringde vogels levert interessante informatie op. Hoe oud zijn de vogels en waar komen ze vandaan?

Een winterse toer langs een aantal nestkasten in Klein-Brabant leverde 5 bewoonde nestkasten op. In een nestkast in Liezele zat een vogel die op 10/6/2009 als juveniele vogel geringd werd in een nestkast in Weert, toch al een bijzonder mooie leeftijd voor deze kerkuil.

In de Nattenhaasdonk in Wintam werden 2 nestkasten bezocht, in één van de nestkasten zaten 2 ongeringde vogels, die beiden een ring aan de poten kregen. In de andere nestkast zat een geringde vogel, die op 24/5/2019 als broedvogel in deze nestkast zat en toen als adulte vogel geringd werd.

Aan de Kattestraat in Bornem zat eveneens een geringde vogel in de nestkast, die toen ook als adulte broedvogel op deze plaats geringd werd op 3/6/2020.

In Weert tenslotte zaten 2 kerkuilen in een nestkast, één vogel was ons te vlug af en kon ons ontsnappen, de tweede vogel was geringd, deze vogel zat tijdens een wintercontrole op 16/12/2019 ook in deze nestkast en werd toen geringd als adulte vogel.

Het stevige winterweer van vorige week heeft ongetwijfeld slachtoffers gemaakt bij de kerkuil. Kerkuilen zijn de beste muizenjagers en ze zijn daarbij helemaal niet kieskeurig. Dit in tegenstelling tot andere uilensoorten. Elke muizensoort kan door de kerkuil gegrepen worden.
Dankzij z’n geweldige gehoor hoort een kerkuil een muis onder een sneeuwlaag door kruipen en weet zo precies waar de muis zit. Met de ruim 10 cm lange poten en stevige klauwen kan een kerkuil een muis grijpen, ook doorheen een sneeuwlaag. Probleem tijdens deze winterprik was dat de eerste sneeuw meteen bevroor, waardoor het onmogelijk werd om een muis die er onderdoor kroop te grijpen.

Gelukkig heeft het strenge winterweer maar één week geduurd, zodat het overgrote deel van de kerkuilen deze winterweek wel overleefd hebben. Wat zeker ook geholpen heeft is, dat er steeds meer houtkanten en hagen worden aangeplant, aan de randen daarvan kunnen de vogels dan jagen, omdat daar de sneeuwlaag ontbrak en waar er wel prooien konden gegrepen worden.

Vrijwilligers van Vogelwerkgroep Rupel zijn verantwoordelijk voor het kerkuilproject in Klein-Brabant en de Rupelstreek.

Foto: Erik De Keersmaecker – Coördinator Kerkuilwerkgroep Vlaanderen en vrijwilliger Natuurpunt.