Natuurherstel LIFE Visbeek

Graslandherstel

Er is gepland om 10 ha Blauwgrasland (6410) te herstellen door:

• kappen struweel en opslag. Na de kapwerken zal het terrein maaibaar gemaakt worden door het uitfrezen van de stronken. Na deze werken, zal er minimum vijf jaar intensiever gemaaid worden om de vegetatie te laten ontwikkelen naar de doelvegetatie. Na dit omvormingsbeheer zal er jaarlijks gemaaid worden. Het maaien wordt uitgevoerd met aangepaste machines met een lage bodemdruk. Hiervoor zijn er in het LIFE-project lichte tractoren en een rupsvoertuig voorzien;
• maaien verruigde graslanden. Dit wil zeggen dat het maaibeheer intensiever is (minimum twee keer per jaar). Als de doelvegetatie zich ontwikkeld heeft, worden de graslanden jaarlijks één à twee keer gemaaid. Voor dit omvormingsbeheer zijn dezelfde aangepaste machines aangepast als hierboven beschreven.

Heideherstel

Er is voorzien om 37 ha duingrasland (2330), vochtige heide (4010) en droge heide (4030) (kort samengevat: heidehabitats) te herstellen door:

• omvormen naaldhoutaanplanten door kappen van de bomen en afvoeren van de strooisellaag. Het afvoeren van de strooisellaag (plaggen) is essentieel omdat de verstikkende laag de zaden van de heideplanten geen kans biedt om te kiemen. Deze zaden rusten onder de strooisellaag en kunnen 60 à 70 jaar kiemkrachtig blijven. Als de strooisellaag afgevoerd wordt zullen ze het volgende najaar kiemen en zal de heide zich spoedig herstellen;
• kappen verboste en vergraste heide door kappen van de opslag en maaien van de heide en lokaal afvoeren van de strooisellaag. Op deze manier kan er snel een open heideterrein hersteld worden.

Na het herstel van de heide worden de percelen omrasterd en wordt een begrazingsbeheer opgestart. Dankzij de begrazing kan de herstelde mooi in stand blijven. De grazers zorgen tevens voor een natuurlijke vegetatiestructuur die vooral geapprecieerd wordt door de fauna.

Venherstel

Er is voorzien 4 ha (mineraalarme) oligotrofe wateren (3110, 3130) te herstellen vanuit twee uitgangssituaties:

• Historische vennen zijn meestal zichtbaar op oude kaarten of zijn nog vindbaar in het landschap in laagtes. Op deze locaties zitten vele zaden van venplanten in de bodem te wachten op betere omstandigheden. Hier zal daarom het historische profiel hersteld worden met een graafmachine waar de grond wordt afgevoerd. Uit eerdere ervaringen in de Visbeekvallei is gebleken dat dit prachtige resultaten oplevert.
• Weekendvijvers die goed gelegen zijn in het landschap kunnen waardevolle uitgangssituaties zijn voor de ontwikkeling van nieuwe vennen. Omdat de zaden van de venplanten overal in de Visbeekvallei aanwezig zijn, is de kans op herstel groot. Door het afschuinen van oevers en het kappen van bomen op de oevers kunnen zon en wind het open water beïnvloeden en worden de gunstige voorwaarden voor venherstel hersteld. Op deze manier worden landschapsverstorende en veelal illegale weekendvijvers ten gunste van de natuur omgevormd.

Herstel broekbos

Er is voorzien om 7 ha broekbos (91E0) te herstellen door:

• kappen populierenaanplanten die de ontwikkeling van kwaliteitsvol broekbos (91E0) verhinderen. De werken zullen uitgevoerd worden met aangepaste machines om de bodem niet te beschadigen. Er zal tevens gewerkt worden met sleeppistes om waardevolle zones in het bos te sparen;
• spontane verbossing en beplanten van graslanden en akkers. Afhankelijk van de uitgangssituatie en de aanwezigheid van zaadbomen zullen bepaalde percelen beplant worden. Op andere percelen zal er geen beheer uitgevoerd worden (met uitzondering van exotenbeheer) zodat een bos zich spontaan kan ontwikkelen. Op sommige percelen zoals akkers en niet-waardevolle graslanden kan er overwogen worden om de toplaag te scheuren om het kiemingsproces te versnellen;
• exotenbestrijding. Verspreid in de Visbeekvallei komen exoten voor zoals Amerikaanse vogelkers Prunus serotina en Amerikaanse eik Quercus rubra die de ontwikkeling van kwaliteitsvol broekbos (91E0) verhinderen. De exoten zullen consequent bestreden worden tijdens en na het LIFE-project.