Meer bos voor iedereen
Naar aanleiding van het artikel ‘Stop boomplantacties’ van bioloog Tobias Ceulemans op de VRT Nws website kregen we enkele verontrustende reacties en vragen rond de vele boomplantacties die we bij Natuurpunt organiseren. Dit jaar plantten we tijdens ‘Bos voor Iedereen’, samen met vrijwilligers en bedrijven, meer dan 50.000 bomen. We vinden het prima dat mensen zich vragen stellen over de organisatie van boomplantacties. Kritische mensen stimuleren ons om onze acties en resultaten te analyseren en af te wegen op hun impact. Toch willen we graag nog een boompje opzetten over de plantacties die we als natuurvereniging zullen blijven organiseren.
Om meer bos te creëren in Vlaanderen, houdt Natuurpunt niet alleen boomplantacties. We passen ook op grote schaal spontane bosontwikkeling toe; de methode die de auteur naar voren schuift als te verkiezen model. We komen hier minder mee in de media maar het gebeurt in verschillende natuurgebieden. Denk aan Bos 't Ename, Grote Netewoud en de bossen van Middenloop Zwalm. Spontane bosontwikkeling is echter wel gebonden aan enkele voorwaarden die de Vlaamse overheid ons oplegt. Zo verwacht de overheid in sommige gevallen dat er al snel sprake is van een gebiedsdekkende spreiding van jong gekiemde boompjes. Dit is in veel gevallen niet haalbaar aangezien spontane verbossing vaak trager verloopt en de natuurlijke verspreiding ook niet meteen gebiedsdekkend is. Een versoepeling van die regels of het verlengen van de termijn zou toelaten dat we mogelijk nog meer voor spontane verbossing kiezen. In dat geval kunnen we alvast een eekhoornpakje laten maken voor onze directeur, zoals Tobias Ceulemans suggereert in zijn artikel.
Een blijvende indruk
Een belangrijke reden waarom we blijven inzetten op boomplantacties is dat we hiermee een bestaand draagvlak ondersteunen voor bos en natuurbehoud en natuurbeheer in het algemeen. Meer nog, we willen dat draagvlak nog vergroten. De eerste keer dat iemand een boom plant, kan immers een intense ervaring met zich meebrengen. Zelfs zo dat het een blijvende verandering teweegbrengt. Onderzoek wees bijvoorbeeld uit dat frequente positieve natuurervaringen zoals het planten van bomen op jonge leeftijd een invloed hebben op de latere beroepskeuze. Er is dus een rechtstreeks verband tussen natuurervaringen en de wil om de natuur te beschermen. Samen bomen planten zorgt bovendien voor een positieve daad als alternatief voor het lijdzaam toekijken hoe de natuur degradeert. Mensen kunnen echt zelf iets doen. Daar kunnen de vele duizenden vrijwilligers, jeugdverenigingen, bedrijven ... van getuigen die dit jaar een boom plantten.
Meer bos voor iedereen
Of we nu bomen planten door spontane verbossing of door boomplantacties, feit is dat er heel wat bomen moeten bijkomen. De nieuwe Vlaamse regering engageert zich om 10.000 ha extra bos te creëren tegen 2030. Hoe deze bossen nu het best aangelegd worden, laten we over aan de expertise van de beheerders of initiatiefnemers die een duidelijke inschatting kunnen maken van de situatie ter plaatse. Voor Natuurpunt is het vooral van tel dat we nu eindelijk werk maken van een forse vergroening van onze maatschappij. Daarbij hebben we niet alleen veel meer bos nodig, maar ook andere natuurtypes met een rijke biodiversiteit. Denk aan moerassen, bloemrijk grasland en heide. Onze burgers moeten veilig een groene zone of een natuurgebied kunnen bereiken op fietsafstand van hun woning. Dat is allesbehalve overbodige luxe. Het is essentieel voor de gezondheid van onze maatschappij én voor onze natuur.
