Afbeelding
Vroedmeesterpad
Hugo Willocx

Poelen voor vroedmeesterpadden in Groeve Ganzemans

10 jan 2024
Categorieën
Natuurbericht
Natuurherstel

De zandgroeve Ganzemans in Neerijse (Vlaams-Brabant) werd tot 20 jaar geleden ontgonnen. Op dit moment is het één van de laatste bolwerken van de vroedmeesterpad in Vlaanderen. Door een steeds dalende grondwatertafel dreigen de poelen in de groeve te snel droog te vallen om een volledige ontwikkeling van de larven van deze bijzondere paddensoort mogelijk te maken. Daarom werden zeven extra poelen in beton aangelegd; dit leverde bij andere populaties van de vroedmeesterpad goede resultaten op. 

De zandgroeve Ganzemans werd tot 2002 ontgonnen. Aan het einde van de ontginning werd de watertafel geraakt en ontstond er een poel. In dezelfde periode werd er een kleine populatie vroedmeesterpadden ontdekt. De vroedmeesterpad is één van de zeldzaamste amfibiesoorten van Vlaanderen. In 2003 werd de poel in samenwerking met de NV De Kock, de eigenaar van de groeve, heringericht.

Waarom poelen uit beton? 

Om de larven van de vroedmeesterpad voldoende tijd te geven om te volgroeien, is het noodzakelijk dat er lang genoeg water staat in de poel. Dit was de laatste jaren niet meer het geval in een natuurlijke poel want de grondwaterstand daalt systematisch. Hierdoor valt de poel jaar na jaar sneller droog. Na overleg met de eigenaar vroeg Natuurpunt een subsidie aan bij de provincie Vlaams-Brabant om in de groeve 7 bijkomende poelen aan te leggen. Door ze aan te leggen in beton kan de waterstand onder controle gehouden worden. Ook bij andere populaties van de vroedmeesterpad werden dergelijke ingrepen reeds met succes uitgevoerd. 

De voorbereidende werken gingen afgelopen zomer van start. Begin 2024 worden de poelen afgewerkt. De betonnen laag wordt aangebracht en stapelmuurtjes worden rondom de poelen aangelegd. Deze muurtjes met veel kieren en holtes bieden een prima schuilplaats voor de padden.

Afbeelding
Betonnen poel groeve Ganzemans
Kris Boers
Nieuwe betonnen poel met stapelmuurtje als schuilplaats voor vroedmeesterpadden.

Zandgroeve vormt de ideale habitat voor bedreigde pad 

De vroedmeesterpad gedijt het best in recent aangelegde, vegetatiearme wateren in een open omgeving met voldoende schuilmogelijkheden. Open zand is ideaal voor dit beestje omdat hij zich hier makkelijk kan ingraven en omdat dit bij de eerste zonnestralen snel opwarmt. De zandgroeve vormt dus de 'ideale' habitat. Regelmatige ruimingen van de poelen zijn erg belangrijk. Doordat de nieuwe poelen in beton zijn aangelegd, worden deze werken ook veel makkelijker. Het beheer voor de komende jaren is hier dan ook op gericht.

De nieuwe poelen in de groeve, die al in juni gegraven werden, waren reeds deels volgelopen met regenwater toen de afwerking begon. Daar kon de vroedmeesterpad natuurlijk moeilijk aan weerstaan. Daarom werden voor de start van de afwerking alle poelen gecontroleerd. De 36 gevonden larven werden verspreid over de bakken en de poel die die keer niet onder handen werd genomen. 

Dit project is mogelijk gemaakt met de financiële ondersteuning van de provincie Vlaams-Brabant.

Auteur: Kris Boers (Natuurpunt Beheer)