Vijgenskeletteermot profiteert van vijgenbomen in tuinen

De eerste Belgische Vijgenskeletteermot werd in september 2009 waargenomen in Luik. In 2012 volgden de eerste rupsen van deze microvlinder in Visé, eveneens in het Luikse. Intussen verspreidt de vijgenliefhebber zich snel west- en noordwaarts, met dank aan vijgenbomen in tuinen.

Het gaat snel met dit van oorsprong mediterrane motje: in 2015 werd de soort in het Brussels gewest vastgesteld. Vorig jaar waren Henegouwen, Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Nederland (Limburg) aan de beurt. Met een recente vondst in Ledeberg bij Gent, lijkt stilaan ook West-Vlaanderen in het vizier te komen.

Vijgenskeletteermotten brengen de winter door als vlinder. In de lente gaan ze op zoek naar vijgenbomen om hun eitjes op af te zetten. Omdat vijgenbomen steeds meer winterhard blijken te zijn in onze streken en vaak worden aangeplant in tuinen, krijgt de soort alvast genoeg uitbreidingsmogelijkheden.

Rupsjes van de Vijgenskeletteermot leven onder een web op vijgenbladeren. Hierdoor krullen de bladeren enigszins op. Ze eten enkel van de bovenzijde van het blad, en laten de onderzijde en de nerven intact. Hierdoor blijft een doorzichtig bladskelet over, waaraan dit vlindertje zijn Nederlandse naam te danken heeft. Verpoppen doen ze meestal aan de onderzijde van een blad in een stevige, witte cocon.

Afbeelding

Rupsjes van de Vijgenskeletteermot leven onder een web op vijgenbladeren. De schade die ze veroorzaken, blijft beperkt. (foto: Ruben Meert)

Door hun bleekgroene kleur en zwarte stipjes, zijn de rupsen niet met een andere soort te verwarren. Bovendien zijn er amper andere rupsen die van vijgen leven. Hoewel er enkele tientallen rupsen per boom kunnen voorkomen, blijft de schade die ze veroorzaken beperkt. De vruchten zelf worden overigens zelden aangetast. Een behandeling is dus niet nodig.

Verwacht wordt dat eind juni de eerste verse vlinders zullen vliegen. Deze produceren een tweede generatie rupsen in volle zomer. Met het warme voorjaar lijkt een derde generatie in september en oktober zelfs niet onmogelijk. Dat vergroot de kansen van de soort nog verder.

Afbeelding

Eind juni zullen de eerste verse vlinders rondvliegen.(foto: Bart Hanssens)

Hierbij doen we een warme oproep om de huidige verspreiding van de Vijgenskeletteermot beter in kaart te brengen. Heb je zelf een vijgenboom in de tuin of weet je een exemplaar in de buurt staan? Kijk dan uit voor aangevreten bladeren met spinsels en rupsjes. Geef je waarneming in dat geval zeker door via waarnemingen.be, liefst voorzien van een foto (klik hier voor een korte handleiding als je niet vertrouwd bent met deze invoerportaal).

Tekst: Ruben Meert, Insectenwerkgroep Voelspriet van Natuurpunt & Willy De Prins, Vlaamse Vereniging voor Entomologie
Foto: Bart Hanssens, Ruben Meert