Grote Getevallei

• Toegankelijkheid
• Leuk voor kinderen
• Beschrijving van het gebied
• Dieren en planten
• Natuurbeheer
• Verder wandelen in de buurt
• Overnachten

Toegankelijkheid

• laarzen worden aangeraden bij langdurige regen.
• Honden aan de leiband zijn welkom.
• Aan wandelknooppunt 10 vind je de Kamsalamanderhut, temidden van de Grote Ge(k)te, waar je heel wat informatie terugvindt, kan spelen en picknicken. De Kamsalamanderhut is toegankelijk voor rolstoelgebruikers.  

Leuk voor kinderen

Beschrijving van het gebied

De Grote Getevallei strekt zich uit tussen Linter en Zoutleeuw. Samen met het Regionaal Landschap Zuid-Hageland, de provincie Vlaams-Brabant en de ‘Gete-gemeenten’ wordt hier naarstig gewerkt aan het verbinden van de bestaande natuurgebieden tot één van de grootste open valleien van Vlaanderen. Dit project moet uitgroeien tot een voorbeeld van hoe samenwerking tussen verschillende actoren het verschil kan maken én een streek opnieuw een eigen identiteit kan geven.

De Grote Getevallei is altijd een nat gebied geweest. In de tijd van Hertog Jan van Brabant was het een zompig moeras. Oude leigrachten verraden hoe middeleeuwers hier strijd leverden tegen water, terwijl de openingen in de Getedijk en ondiepe laantjes in de graslanden tonen hoe men het wassende water ook wist te gebruiken als natuurlijke bemesting. Ook vandaag nog maakt het water hier de dienst uit. Na een regenbui zijn laarzen een absolute must. De Getevallei fungeert als een natuurlijke waterbuffer voor woon- en landbouwzones in de ruime omgeving. Als het water hier tijdelijk opgeslagen kan worden, blijven inwoners van Linter en de dorpen verder stroomafwaarts gespaard van wateroverlast.

Grondwaterschommelingen in het gebied zorgen er daarnaast voor dat de verschillende poelen in het gebied geregeld droogvallen en vrij van vis blijven. Ideaal voor de "Getedraak", koosnaam voor de mascotte van de streek, de kamsalamander.

Op het eind van een bosrand gooit de Getevallei alle registers open. Graslanden met hagen en poelen, zover je kan zien. Zo’n weidsheid en stilte zijn we in het verkavelde Vlaanderen niet meer gewend. Alleen de surrealistische knorretjes en lasergeluiden van de houtsnip doorbreken de stilte. Hoe het komt dat de verkavelingsijver dit stuk van de Getevallei links liet liggen? Zowel het water als de kleinschalige landbouw hebben een belangrijke rol gespeeld om het landschap open te houden. En ook vandaag nog gaan natuur en landbouw hier hand in hand.

Top

Dieren en planten

De natuurambassadeurs van dit uitgestrekte natuurgebied zijn de kamsalamander, lokaal ook bekend als 'de Getedraak', en de grauwe klauwier. Via het herstel van oude poelen en de aanleg van nieuwe krijgt de zeldzame kamsalamander opnieuw kansen in de Grote Getevallei. Niet onterecht een provinciale koestersoort! Deze ‘Getedraak’ geldt als de symboolsoort voor natuurherstel. Hij is immers sterk bedreigd op Europese schaal en kent een forse achteruitgang in Vlaanderen sinds 1970. Veranderd landgebruik en versnippering zijn de belangrijkste oorzaken van de achteruitgang. Via de aanleg van poelen en kleine landschapselementen trachten we van de Getevallei opnieuw een goed leefgebied te maken, zodat de schaarse overgebleven dieren zich kunnen uitbreiden.

Ook de grauwe klauwier, de tweede ambassadeur van het natuurherstel in de Getevallei, heeft het niet makkelijk in Vlaanderen. Jaarlijks zijn er waarnemingen in en rond de Getevallei. Samen met deze paraplusoort profiteren ongewervelden zoals hommels, libellen en kevers van het structuurrijk landschap.

Natuurherstel in de Grote Getevallei zal meer kansen bieden aan typische valleivogels zoals roodborsttapuit, blauwborst, rietgors en sprinkhaanzanger maar ook wielewaal en ransuil verdienen hier een plaats. Zomertortel en spotvogel voelen zich goed thuis in de talrijke bosschages of hogere houtkanten in de Getevallei. Zomertortel gaat in heel Vlaanderen dramatisch achteruit. De Getevallei is een groene ader waarop trekvogels zich oriënteren. Waterspitsmuis, kaasjeskruiddikkopje, weidebeekjuffer, gouden sprinkhaan en wijngaardslak zijn ook van de partij.

Wilde rozen zijn mooi en ruiken lekker. Tot voor kort wisten we maar weinig over wilde rozen in Vlaanderen. Het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO) telde 18 soorten inheemse wilde rozen, waarvan de meeste zeldzaam zijn. De typische ‘Geteroos’ is de beklierde heggenroos.

Top

Natuurbeheer

Het natuurgebied werd in 1997 opgericht als compensatie voor de ruilverkaveling Melkwezer. In 2002 kwamen daar percelen bij, waar een van best bestudeerde populaties van de kamsalamander gedijt. In 2014 vonden de provincie Vlaams-Brabant en Natuurpunt elkaar en werd het beheer van bijna 210 ha natuur in ontwikkeling overgedragen. Hierrond werd een samenwerkingsverband met andere partners zoals het Regionaal Landschap Zuid-Hageland en de gemeenten Linter en Zoutleeuw opgestart. Zij werken nauw samen, enerzijds rond natuurherstel en toegankelijkheid voor een breed publiek, anderzijds om water te bufferen.

Natuurpunt streeft naar een integraal herstel van de Getevallei, een aantrekkelijke blauw-groene ader en een ideaal gebied om te werken aan de biodiversiteit. Samen met alle partners wordt trouwens naarstig gewerkt aan een strakke openstelling voor zachte recreanten.

Er wordt goed samengewerkt met lokale landbouwers door overeenkomsten af te sluiten. De landbouwers mogen de Natuurpunt-percelen gebruiken voor begrazing en ze helpen bij het maaien. Het hooi mogen ze houden als voeder voor hun dieren. Elk jaar gaan we de boer op. Dan luisteren we naar elkaars wensen en bekommernissen en maken we goede afspraken voor het volgende jaar.

Naast dit goed opgevolgd maai- en begrazingsbeheer i.s.m. lokale landbouwers, zetten de lokale beheerteams zich in voor de bescherming van hun Getedraak. Het poelenbeheer bestaat uit een jaarlijks hakhoutbeheer, het maaien van de oevers en een gefaseerde slibruiming. Het landbiotoop wordt verbeterd via het herstellen van verdwenen kleine landschapselementen. Zo hopen we op termijn de oorspronkelijke vindplaatsen van de kamsalamander opnieuw functioneel te verbinden. In het halfopen landschap worden de wastines extensief begraasd met runderen, paarden en ezels.

Via aanvullend hakhoutbeheer en zeer kleinschalig maaibeheer wordt samen met het ZeisTeam een geschikt leefgebied gecreëerd voor de grauwe klauwier. Takkenhopen worden gestapeld zodat bramenkoepels snel uitbreiden. Er valt dus altijd wel wat te beleven in de (Grote) Getevallei!

Top

Verder wandelen in de buurt

Via het wandelknooppuntennetwerk Getevallei kan je langs de verkaveling Melkwezer de vallei doorsteken, naar Melkwezer of Wommersom, tot het orchideeënrijk natuurgebied Walsbergen, beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos, parallel aan de Broekstraat (Melkwezer). Langs de verharde paden van de IJzerenweg loopt een route zuidwest richting suikerstad Tienen, dwars door het kleinschalig boccagelandschap, Laterbroeken. Zo bereik je de natuurgebieden Tiens Broek en de Spoorwegzate Hoegaarden. Een noordoostelijke route leidt naar het natuur-erfgoedgebied Bolwerk en het historisch centrum van Zoutleeuw en het grootste natuurlijke meer van Vlaanderen, Het Vinne, of richting Geetbets waar het meer dan 300 hectare grote natuurgebied Aronst Hoek zich uitstrekt. Het landschap bestaat voornamelijk uit bloemrijke graslanden en ruigten, uitgestrekte wastines en bossen. 

Het nabijgelegen Heibos ligt langs de bovenloop van de Paardenbeek die hier een kleine vallei uitschuurde. Het gebied is een restant van de uitgestrekte Middeleeuwse bossen. In het gebied wandel je langs fraaie heiderelicten en tussen oude beuken en zomereiken. De herfst maakt van het Heibos een kleurrijk tafereel.

Top

Overnachten

• Minicamping en B&B Leeuwerikenveld, Ransberg 26, Drieslinter, 0475-35 03 85. Vlakbij fietsknooppunt 58.
  Het Leeuwerikenveld ligt op de rand van een kleine Hagelandse gemeenschap en vormt de brug tussen het Hageland, Limburg en Wallonië. Hier word je nog gewekt door klokkengelui of het gezang van vogels. Het ontbijt wordt er opgediend in de tuinserre en de tuin leent zich ertoe om te genieten van de rust en het buitenleven. De Bed & Breakfast beschikt over 8 gastenkamers en een studio. Je kan ook je tent of rollend huis opslaan op de mini-camping. In de schop (oud plaatselijke benaming voor een open bergplaats van kleine werktuigen) kan je bij het haardvuur genieten van de plaatselijke lekkernijen.

• B&B Hof ter Wallen, Stationsstraat 44, Zoutleeuw, 0498-49 31 90, guy.francis@hofterwallen.be - Gerestaureerde hoeve met rozentuin en kersenboomgaard. Vlakbij fietsknooppunt 51 en Het Bolwerk. Een koppeltje kerkuilen nam zijn intrek in de schuur. Natuurpuntleden genieten 10% korting.