Vallei van de Zwarte Beek (Beringen)
- Toegankelijkheid
- Leuk voor kinderen
- Beschrijving van het gebied
- Hoogtepunten
- Dieren en planten
- Natuurbeheer
- Overnachten
- Verder wandelen in de buurt
Toegankelijkheid
De meeste wandelpaden zijn het hele jaar door vrij toegankelijk. De rode wandeling loopt gedeeltelijk over militair domein en is enkel op weekends en feestdagen toegankelijk. Bij regenweer zijn laarzen aangeraden op deze wandeling! Voor de andere wandelpaden is geen speciaal schoeisel vereist. Honden welkom, aan de leiband.
Leuk voor kinderen
Kinderen kunnen zich uitleven in de speeltuin en de plonsvijver. Het prikkelpad met de belevingselementen beantwoordt aan de noden van personen met een handicap, maar is ook een uitstekende gezinswandeling. Het bezoekerscentrum organiseert ook regelmatig activiteiten voor kinderen, waaronder Natuurspeurdertjes, voor 5- tot 7-jarigen.
In het bezoekerscentrum kan je een Boeboeksrugzakje ontlenen met opdrachten en raadseltjes die je in het natuurgebied moet uitvoeren en oplossen. Dat is reuzepret gegarandeerd!
Boeboekstas uit te lenen van 1 mei tot 30 september - Elke dag van 13u tot 16u - niet op maandag.
In de Watersnip kan je ook terecht voor superleuke kinderfeestjes. Voor kinderen van 4 tot 7 jaar kan je het programma van Pluimpje en Krak volgen. De oudere kinderen tot 11 jaar kunnen mee op zoek naar de schat van Matthias.
Van april tot november kan dit alle namiddagen, uitgezonderd op maandagen. De rest van het jaar enkel op woensdag- en zondagnamiddag.
Beschrijving van het gebied
Extreme variatie, van een zompnatte venige beekvallei tot de kurkdroge zanderige stuifduinen op de heide, daar staat de Vallei van de Zwarte Beek voor bekend.
In de bovenstroom slingert de beek over het militair domein “Kamp van Beverlo”. Hier heeft ze haar natuurlijke meandering behouden. Daarom voelt een zeldzame vissoort als de beekprik zich hier zeker in zijn sas.
De beekvallei gaat geleidelijk over in het grote heidegebied: natte heide met vennen en droge heide met stuifduinen. Slechts enkele soorten planten en dieren zijn bestand tegen de grote temperatuurschommelingen, enorme droogte en zeer dynamische zandverstuivingen. Tussen buntgras, ruig haarmos en heidespurrie jagen zandloopkevers op kleine insecten. Tapuiten, piepers en leeuweriken trachten op hun beurt de snelle spurters te verschalken.
Hoogtepunten op de wandelroutes
Het bezoekerscentrum De Watersnip is dé uitvalsbasis om de Zwarte Beek te ontdekken. Samen met de provincie Limburg, het Agentschap voor Natuur en Bos en de stad Beringen heet Natuurpunt je hier welkom. Een interactieve tentoonstelling, een dvd-voorstelling en enthousiaste medewerkers geven je meer zicht op dit mooie natuurgebied en zijn bewoners. Wil je nog meer weten? Pik dan één van de vele boeiende wandelingen met een natuurgids mee!
Het plankenpad langs de Zwarte Beek
De beekwandeling (rood, 7,1 km) loopt over een avontuurlijk plankenpad van waaraf je de bijzondere planten en dieren van dit natuurgebied kan ontdekken, zoals slangenwortel en de moerassprinkhaan. Hier in Koersel is de kronkelende loop van de Zwarte Beek nog het meest intact. Dit pad loopt gedeeltelijk over militair domein en is daarom enkel op weekends en feestdagen toegankelijk.
Het prikkelpad
Het prikkelpad is een leuke ontdekkingstocht voor iedereen (gezinnen, oma’s en opa’s, jeugdverenigingen…). Er staan een 12-tal belevingselementen opgesteld, zoals voelkastjes, een klanklabyrint, een wiglo, een kijkwand, voelstenen,… Je wordt er extra geprikkeld door geuren, geluiden, kleuren, ... Tijdens de openingsuren van het bezoekerscentrum kan je een begeleidend boekje ontlenen. Van april tot november worden de belevingselementen regelmatig gecontroleerd en hersteld indien nodig. Tijdens de winter kan het zijn dat niet alle belevingselementen intact zijn.
Uitkijktoren 't Fonteintje
Wie de bijna 30 meter hoge toren beklimt, kijkt uit over het typische Kempenlandschap. Naast de toren ligt ook een speeltuin en plonsvijver.
Dieren en planten
De watersnip is een uitgesproken bewoner van venige weilanden en moerassen. Met zijn lange snavel speurt hij in de bodem naar insecten en andere diertjes. Eind maart komen de mannetjes terug uit hun wintervakantieoorden. Bij valavond beginnen ze meteen met een kenmerkend herhaald geluid, het kloktikken. De wapperende staartveertjes produceren een mekkerend geluid, vandaar de bijnaam hemelgeit. In Vlaanderen broeden nog maar een dertigtal koppels, waarvan meer dan de helft in de Vallei van de Zwarte Beek. Naast de watersnip zijn ook porseleinhoen en waterral zeldzame moerasvogels die er een verborgen levenswijze op nahouden.
De Zwarte Beek herbergt ook de grootste populatie beekprik van Vlaanderen. Zuiver water is erg belangrijk voor de beekprik. Sinds het begin van de 20e eeuw gaat de beekprik geleidelijk achteruit door het niet-ecologische beheer van rivieren. Natuurvriendelijke beekoevers, het opnieuw uitgraven van oude meanders en het passeerbaar maken van de stuwen is immers van groot belang voor de beekprik.
De moerassprinkhaan is de bontst gekleurde soort die in België voorkomt: groengeel tot geel met duidelijk helderrode achterheupen en een gele achterdij. Deze sprinkhaan is een typische bewoner van vochtige gebieden zoals moerassen, rond vennen en in vochtige heidegebieden. De moerassprinkhaan is als volwassen insect te zien van juni tot september en is vooral actief tussen negen uur in de ochtend en zeven uur in de avond. Hij maakt een hoog en metallisch tikkend geluid wat sterk doet denken aan een druppelende kraan op het aanrecht.
De slangenwortel is een giftige waterplant, typisch voor de vallei van de Zwarte Beek. Van mei tot augustus zie je de aronskelkbloemen, want de plant behoort tot die familie. De hartvormige bladen met spitse punt groeien vaak dicht opeen.
Waterdrieblad is vernoemd naar het drietallige blad van de plant. Van april tot juli en soms nog eens in oktober kan je de kleine trosjes met ongelooflijk mooie witte bloemen zien, die opeenvolgend opengaan. De plant houdt van ondiepe vennetjes en moerassen. Waterdrieblad verdraagt weinig bemesting en is dan ook sterk achteruitgegaan buiten de natuurgebieden.
Natuurbeheer
De kerngedachten bij het gevoerde natuurbeheer zijn het streven naar een open valleigebied, met meer waterrijke plekken, een vallei vol variatie en met het herstel van typische kenmerken uit het verleden. Via akkerbeheer, aanleg van hoogstamboomgaarden, onderhoud van houtkanten en herstel van poelen, heiderelicten en schraalgraslanden tracht Natuurpunt het natuurlijk en cultureel erfgoed te bestendigen.Grote delen van het beekdallandschap zijn aangeduid als Europees Vogel- en Habitatrichtlijngebied en maken deel uit van het Natura 2000-netwerk. Open heide, bloemenrijke graslanden en moerassige hooilanden blijven enkel bestaan dankzij de mens. Het maaien en afvoeren van het hooi gebeurt op de natte terreinen manueel of met aangepast materiaal zoals rupsvoertuigen, zodat er geen diepe rijsporen achterblijven.
Op het militair domein werken Natuurpunt en het Agentschap voor Natuur en Bos samen met Defensie mee aan het beheer en de bescherming van het unieke heidelandschap. In het gehele stroomgebied van de Zwarte Beek wordt gewerkt om de natuur afwisselend en boeiend te houden.
Twee ploegen natuurarbeiders van Natuurpunt zorgen voor het gepaste natuurbeheer en worden hierbij geholpen door grote grazers: een kudde aberdeen-angusrunderen, een kudde Drentse heideschapen (onder begeleiding van herders) en Noorse fjordenpony's.
Overnachten
De Tuinkamer, Nieuwendijk 23, Beringen
De Tuinkamer ligt net naast de Vallei van de Zwarte Beek en tussen fietsknooppunten 310 en 341. Je geniet er van een ontbijt met streekproducten in de tuin met zicht op de mijnterrils en je kan er fietsen huren.
Verder wandelen
Wil je nog meer wandelen in de Vallei van de Zwarte Beek? Bezoek dan zeker ook:
Andere gebieden om te gaan wandelen in het Regionaal Landschap Lage Kempen zijn:
Horeca
- Bezoekerscentrum De Watersnip
Agenda
- Gebieden aankopen en beheren is de beste manier om de natuur te beschermen
- Voor elke gift van 40 euro of meer krijg je een fiscaal attest
Help Vallei van de Zwarte Beek (Beringen) groeien
Gift via overschrijving
Op stap met een ervaren wandelgids
Wil je de Vallei van de Zwarte Beek (Beringen) verkennen onder begeleiding van een ervaren wandelgids? Boek dan een afspraak met Bezoekerscentrum De Watersnip, Grauwe Steenstraat 7/2, 3582 Koersel
Contactpersoon Jan Kenens, 011-45 01 91, Fax 011-45 01 99
Iets te melden?
Zijn er wandelbordjes verdwenen? Heb je iets te melden over een natuurgebied? Bezorg ons je feedback.
