Eerste kapjesinktzwam van Vlaanderen gespot in Gent

Hevige onweersbuien zijn een zegen voor paddenstoelen. In het Muinkpark in Gent werd op 31 mei een groepje kapjesinktzwammen gespot. Het ging om de eerste waarneming ooit in Vlaanderen. Deze opvallende inktzwam is wereldwijd bijzonder zeldzaam.

Natuurgids Joris Lievens vond op 31 mei een groep opvallende paddenstoelen in het Muinkpark in Gent. Hij riep de hulp in van specialisten op Facebook en kwam zo al snel te weten dat het om een unieke vondst ging. De Vlaamse inktzwammenspecialist, Jos Volders, bevestigde de determinatie. Het ging om de kapjesinktzwam, een soort die nog nooit in Vlaanderen werd gezien.

In Nederland werd de soort na gericht zoeken al 17 keer gemeld, maar ze staat toch gekend als zeer zeldzaam. In 1998 en 1999 werd de kapjesinktzwam in Ukkel bij Brussel waargenomen. Dit was de eerste Belgische vondst van deze wereldwijd zeldzame soort. De soort zou buiten Europa enkel gekend zijn uit Japan en Rusland.  

Goed te herkennen

De kapjesinktzwam is een opvallende paddenstoel van 4 tot 6 centimeter breed en hoog. De soort wordt gemakkelijk herkend in het veld en op foto dankzij de volledig met schubjes bedekte hoed en het feit dat ze meestal in grote groepen verschijnen van mei tot juli. In een vroeg stadium zijn de paddenstoelen nog bedekt met een dik wit vlies en dan kunnen ze lijken op de algemeen voorkomende grote kale inktzwam. Dit vlies barst later open als de hoed zich spreidt, waardoor de soort gaat lijken op de spechtinktzwam waaraan hij verwant is. Nog een opvallend en uniek kenmerk is de wortelende steel, die vaak een gele kleur heeft.

De kapjesinktzwam is een opruimer (saprofyt) van dood  loofhout. In Ukkel groeide de soort op beuk, in Nederland zijn vondsten bekend van populier, iep en paardenkastanje. In het Muinkpark, waar stad Gent zich inspant om natuurwaarden (vnl. oude bomen) te behouden, groeide de soort op de stronk van een plataan. Opvallend is dat de soort vooral in de maanden mei-juli (soms ook in augustus-september) lijkt te verschijnen.

Afbeelding

De groeiplaats van de kapjesinktzwam in het Muinkpark

De stadssafari van Joris Lievens is alvast geslaagd met deze prachtige vondst. Met dit bericht willen we alle natuurwaarnemers aanmoedigen om de komende maanden uit te kijken naar deze zeldzame, maar goed herkenbare soort en die te melden op www.waarnemingen.be. Bovendien zorgt het wisselvallige weer ervoor dat er – voor de tijd van het jaar- al relatief veel paddenstoelen te vinden zijn.

Tekst: Roosmarijn Steeman, Natuurpunt Studie & Joris Lievens, Natuurgids
Foto’s: Joris Lievens