Natuur in de Gentse haven? Scholeksters krijgen broedbakken i.s.m. havenbedrijven

Het gaat niet goed met de scholeksters; deze iconische vogels gaan achteruit. Om ze opnieuw kansen te geven, hebben vrijwilligers van Natuurpunt Regio Gent speciale bakken geplaatst waarin ze kunnen broeden. Op sommige locaties gebeurde dat in samenwerking met enkele havenbedrijven. De actie past in de ruimere ambitie van Natuurpunt Regio Gent om de natuur een plek te geven in en rond de Gentse haven. Anders dan je zou verwachten, heeft deze omgeving heel wat potentieel.

Scholeksters zijn geen familie van de eksters die je ziet in je tuin of op straat. Het zijn zwart-witte steltlopers met een lange oranjerode snavel en roze poten. Oorspronkelijk leefden de vogels aan de kust, maar sinds de jaren ‘60 verruimden ze hun leefgebied met akkers, korte graslanden, opgespoten terreinen en platte daken op industrie- en bedrijventerreinen. Ook in de Gentse haven leven sinds enkele decennia een 30-tal paartjes.

Negatieve tendens keren

Toch doen scholeksters het jaar na jaar slechter. Er zijn simpelweg te weinig succesvolle nesten en bijgevolg te weinig jongen om de populatie op peil te houden. In Nederland, het bastion van de scholekster in West-Europa, spreekt men van de nationale pechvogel.

Daarom selecteerden we verschillende locaties waar scholeksters vroeger succesvol gebroed hebben of waar er potentieel is voor de vogels. Vervolgens hebben we de eigenaars van de locaties gecontacteerd met de vraag of we er een nestbak mogen plaatsen.

Onder die eigenaars zijn ook verschillende bedrijven die actief zijn in de Gentse haven. Onder meer Luminus, Euro-Silo en Eutraco reageerden enthousiast. We hebben ook positieve contacten met North Sea Port, Katoen Natie, Aquafin en Seaport Brewing Company.

Kansen voor natuur in en rond de Gentse haven

Het project past in de ruimere ambitie van Natuurpunt Regio Gent om de natuur meer kansen te geven in en rond de Gentse haven. Je zou het misschien niet verwachten, maar het havengebied heeft enorm veel potentieel. Zo is de Gentse kanaalzone met al die watervlakken van groot belang voor overwinterende en doortrekkende watervogels. Tijdelijke gebieden zoals open water, slibstorten en opspuitingen trekken dan weer nieuwe soorten aan. En ook de koppelingsgebieden tussen de haven en de kanaaldorpen bieden heel wat kansen voor natuur en recreatie. Maar net de grote dynamiek van de haven zorgt ook voor uitdagingen: percelen worden volgebouwd of krijgen plots een andere invulling. Ondanks het potentieel zien we dat veel soorten achteruit gaan.

Daarom proberen vrijwilligers van Natuurpunt Regio Gent de natuur meer een plek te geven in en rond de Gentse haven. Door soortgerichte acties op te zetten (zoals voor de scholeksters) en bedrijventerreinen natuurlijker in te richten - allemaal zo veel mogelijk in samenwerking met havenbedrijven zelf - kun je nog heel wat biodiversiteit behouden in zo’n drukke haven. Daarbij is het nooit de bedoeling om de normale ontwikkeling van havenactiviteiten te beperken of onmogelijk te maken. We geloven sterk dat een gezonde haven en bruisende, specifieke natuur hand in hand kunnen gaan.