Vuurvliegjes vliegen vroeger door warm lenteweer

Het warme lenteweer heeft vuurvliegjes vroeger dan andere jaren op de been gebracht. Met heel wat waarnemingen begin juni zijn ze ruim twee weken voor op schema. De Glimwormenwerkgroep van Natuurpunt roept iedereen op om de fabelachtige dwaallichtjes in en rond z’n tuin te melden via www.waarnemingen.be.

In Tongeren, Veltem, de Voerstreek, het Zoniënwoud en Hoegaarden werden sinds begin deze maand al Kleine glimwormen, ook bekend als vuurvliegjes, gemeld. In normale jaren start hun vliegseizoen pas vanaf 15 juni, met een piekperiode een week later, rond de langste dag van het jaar. De laatste exemplaren vliegen normaal rond in de eerste week van juli.

Of zo’n vervroegd of verlengd seizoen voordelig is voor de Kleine glimworm, is nog niet bekend. De larven en vrouwtjes van de soort (die niet vliegen) leven in de vochtige humus- en bladstrooisellaag. Mogelijk kan er een probleem ontstaan wanneer deze volledig uitdrogen. De uitzonderlijk warme en droge lente biedt eens kans om dat te onderzoeken.

Achteruitgang

Vroeger kon je de fabelachtige dwaallichtjes van vuurvliegjes geregeld door de bomen zien dansen. Waarnemingen uit de ons omringende landen geven aan dat de glimwormen sinds 1950 sterk achteruit gegaan zijn. Hoe dat precies komt heeft de wetenschap nog niet uitgeklaard, maar enkele mogelijke verklaringen wijzen richting versnippering van het leefgebied, pesticidengebruik en vooral lichthinder.

Zo toonde Brits en Zwitsers onderzoek aan dat de mannetjes het gloeisignaal van het vrouwtje niet of zeer slecht waarnemen onder felle straatverlichting, waardoor ze zich niet kunnen voortplanten. Omdat België het meest lichtvervuilde land ter wereld is, lijkt het logisch dat dat effect ook bij ons een grote rol speelt.

Hoe erg het gesteld is in ons land, is nog niet duidelijk. Om de populaties in kaart te brengen, roept de Glimwormenwerkgroep de hulp in van burgers.

Spottips

Vroeger dan andere jaren breekt nu al de topperiode aan voor vuurvliegjes. Vooral tussen 22:30 en 23:30 kan je ze zien. De fonkelende beestjes zijn - in tegenstelling tot wat hun naam doet vermoeden - geen wormen, maar kleine kevertjes.

In Vlaanderen leven er voor zover bekend drie soorten glimwormen: de Grote glimworm, de Kleine glimworm en de Kortschildglimworm.

Lees meer info over hoe de verschillende soorten te herkennen. Waarnemingen (liefst voorzien van een foto) ingeven kan via www.waarnemingen.be

Tekst: Raphaël De Cock, Glimwormenwerkgroep Natuurpunt & Hendrik Moeremans, Natuurpunt