Op zoek naar archeologische vondsten in Landschap De Liereman

De komende tijd gaan archeologen aan de slag in Landschap De Liereman voor het natuurinrichtingsproject, waaronder in het Rode Goor en tussen de Duitse Weg en de Lieremanweg. In het kader van de omgevingsvergunningsaanvraag door de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) werd een archeologienota opgesteld.

Een bureaustudie combineerde informatie over het landschap en de bodem met historische en archeologische gegevens. Aan de hand van boringen werd ingeschat wat de kans is op goed bewaarde archeologische sites. In combinatie met historische kaarten en landschappelijke gegevens, bepaalden die boringen de originele contouren van het Rode Goor. Door deze gegevens te vergelijken met de geplande werken, bepaalden de archeologen in welke zones de graafwerken archeologische resten kunnen verstoren. In de eerste fase gaat het om archeologische boringen en proefsleuven. Indien nodig vinden in een volgende fase opgravingen plaats.

Afbeelding

Foto: Boorpunten worden hier uitgezet met de GPS

Vuursteen uit de steentijd

Uit vooronderzoek is gebleken dat er in het gebied restanten van de steentijd kunnen bevinden. Op deze plaatsen worden archeologische boringen uitgevoerd in een regelmatig raster. Later worden ze gezeefd om te kijken of er bewerkte vuursteen in aanwezig is.

Afbeelding

Foto: Verbrande bewerkte vuursteen

In de steentijd trokken mensen rond in kleine groepjes. Ze bleven korte tijd op een bepaalde plek, waar ze in de omgeving gingen jagen en voedsel verzamelen (planten, noten, bessen,…). De mensen bewerkten vuursteen om er wapens en gereedschap van te maken. Soms worden op die plekken haarden aangetroffen, die te herkennen zijn aan houtskool of verbrande noten en zaden. Daarnaast duiken er bij archeologisch onderzoek soms vuurstenen werktuigen op en kunnen zones worden afgebakend waar vuursteen werd bewerkt. In de steentijd had men ook houten gebruiksvoorwerpen, maar die bleven bijna nooit bewaard.

Ten noorden van de Heirbaan bevindt zich op de langgerekte oost-westgerichte duinrug de beschermde archeologische site ‘Finaalpaleolithisch en mesolithisch sitecomplex De Liereman’. De duinrug was een plaats waar zowel in het finaalpaleolithicum (ca. 12.000-10.800 v. Chr.) als in het mesolithicum (ca. 9.500-4.000 v. Chr.) mensen herhaaldelijk verbleven. Daarom is de kans groot om zulke resten uit deze periode aan te treffen.

Restanten van de eerste landbouw

Vanaf het neolithicum, dat in de zandstreek liep van ca. 4.000 tot ca. 2.000 v. Chr., begon de mens met landbouw. Mensen bouwden houten huizen en bleven langer op één plaats wonen. De archeologische sporen zien er anders uit dan die in de steentijd. Denk maar aan kuilen waarin de funderingspalen van woningen werden geplaatst of waarin voedsel werd bewaard, greppels die het erf afbakenen of waterputten.

De kans bestaat dat zulke sporen ook rond het Rode Goor worden aangetroffen. Daarnaast zijn ook andere sporen of vondsten mogelijk. Zo bevond zich op de kruising van de Rode Loop met de Bergstraat al van oudsher een voorde. Dit is een plaats waar de beek kon worden overgestoken. Voordes waren zowel praktisch als strategisch van belang. In de buurt van voordes ontstonden vaak nederzettingen of plekken met religieuze betekenis. Op de kaart van Ferraris (ca. 1777) is vlakbij de voorde een kruisje weergegeven. 

Afbeelding

Foto: Kruisje op de kaart van Ferraris nabij de voorde (x)

De sporen worden gezocht aan de hand van een proefsleuvenonderzoek. Wanneer in de proefsleuven dergelijke sporen worden aangetroffen kan later een opgraving volgen. Meer weten over het natuurinrichtingsproject? Surf naar www.tinyurl.com/ToekomstLandschapDeLiereman.

Afbeelding

Foto: Proefsleuvenonderzoek