Meerkikker
De meerkikker is de grootste soort van het groene kikkercomplex (Pelophylax esculenta synklepton). Het is een echte kabaalmaker. De meerkikker is een invasieve exoot met beschermde status.
Gemiddeld 5 jaar (max 11 jaar)
Meerkikkers eten bijna alles wat in hun muil past: slakken en insecten, vissen, kleine zoogdieren, (water)vogels, andere amfibiesoorten én zelfs soortgenoten.
Water met een duidelijke voorkeur voor grotere, voedselrijke en diepere wateren.
Van eind april tot begin juli kan je de mannetjes luid horen kwaken.
Hoe herken je de meerkikker?
- grote, groene kikker
- olijfbruine rug met vrij grote, vaag afgelijnde bruine vlekken
- vaak met een brede, lichtgroene of gele rugstreep
- vuilwitte en duidelijk gevlekte buik
- rookgrijze tot donker metaalkleurige kwaakblazen
De meerkikker is de grootste van de drie groene kikkers. Hij is vaak maar gedeeltelijk groen op de rug (met donkere vlekken). Hij heeft een witte, altijd zwart of grijsgevlekte buik. Hij heeft relatief lange achterpoten. De ogen staan dicht bij elkaar bovenop de kop. Het belangrijkste kenmerk is de vorm (asymmetrisch en laag) en grootte (klein 25 a 40% van lengte teen) van de graafknobbel. Mannetjes hebben donkergrijze kwaakblazen.
Het geluid van de meerkikker
De roep van de meerkikker lijkt enigszins op deze van een menselijke lach en is duidelijk te onderscheiden van deze van de 2 andere soorten. Hij wordt gekarakteriseerd door op elkaar volgende "ké-ké-ké-ké-ké-ké-ké-ké-ké" tonen die soms vrij kort zijn. De meerkikker is een luidruchtige soort die tijdens de voortplantingsperiode (eind april - begin juli) roept. De roepactiviteit piekt bij warm weer en stopt bij temperaturen beneden de 12 °C.
Hoe leeft de meerkikker?
Wat eet de meerkikker
Volwassen meerkikkers zijn generalisten en opportunisten en eten vrijwel alle ongewervelde dieren die niet te klein of niet te groot zijn. Allerlei insecten (vooral de larven daarvan), zoals vliegen, kevers, libellen, wespen en mieren, verder cicaden, springstaarten, spinnen, slakken vormen belangrijke prooidieren. Ook worden wel kleine gewervelde dieren zoals jonge muizen, vogels en kleinere amfibieën, gegeten. Kannibalisme komt voor. Larven leven vooral van plantaardig materiaal, detritus en dood materiaal van dierlijke oorsprong en schakelen met toenemende leeftijd over op levend dierlijk materiaal. Door hun grote lichaamsafmetingen kunnen meerkikkers ook grotere prooien verorberen. Zo is er een waarneming bekend van een meerkikker die een kuiken van zwarte stern op at.
Hoe plant de meerkikker zich voort?
Tijdens de paartijd vormen de mannetjes geen paarkoren maar zitten ze verspreid in het water te roepen. Mannetjes bakenen hun territorium vooral af door hun roep. Meerkikkers zijn relatief agressief en zitten niet graag dicht bij elkaar. Wanneer een mannetje in het territorium komt van een ander mannetje, springen ze op elkaar, proberen elkaar onder water te duwen tot het sterkste dier als overwinnaar het territorium inneemt. Het mannetje klemt zijn voorpoten om de oksels van het vrouwtje (amplexus), het vrouwtje zet haar eitjes af die dan door het mannetje bevrucht worden. De eitjes worden in meerdere eiklompen afgezet. Het aantal eitjes kan sterk verschillen (4000 tot 5000) en is afhankelijk van de grootte van het vrouwtje. In uitzonderlijke gevallen kan een vrouwtje tot 16.000 eitjes per seizoen afzetten.
Wist je dat
Doe mee met de paddenoverzet in jouw buurt
Waar vind je de meerkikker?
In België zijn de meeste populaties vermoedelijk ontstaan als gevolg van uitgezette dieren. Meerkikkers kunnen (door een zeer ingewikkeld systeem van hybridogenese) ook ontstaan uit een kruising van 2 inheemse bastaardkikkers. De meeste meerkikkers zitten in de vallei van de Boven-Schelde (tussen Kortrijk en Gent) en de vallei van de Beneden-Schelde (tussen Gent en Wetteren). Ook langs de Dijle, de Nete, de Demer en de Maasvallei zitten veel meerkikkers. In Oost-Brabant is het de meest algemene groene kikkersoort.
Wat kan jij doen?
Wat doet Natuurpunt?
Natuurpunt raadt aan om geen kikkers (of andere soorten) in de tuinvijver uit te zetten en te wachten tot soorten uit de omgeving spontaan naar je tuinvijver komen.
Pluk geen kikkers (illegaal) weg uit de natuur. Koop ze ook niet in een tuincentrum. Ze worden vaak verkocht als ‘Egyptische groene kikkers’. Onderzoek heeft aangetoond dat die meerkikkers vooral uit het Midden-Oosten afkomstig zijn. De aankoop van deze uitheemse meerkikkers wordt streng afgeraden en het uitzetten ervan is in principe verboden. Het werkt de verdere verspreiding van de uitheemse meerkikkers in Vlaanderen in de hand.
Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door
Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief