Natuurgebieden

Schobbejakshoogte vormt een van de toppers in Vlaanderen voor Noord-Atlantische heide. In het gebied Schobbejakshoogte gaat heide hand in hand met landduinen. Landduinen zijn in Vlaanderen vrij zeldzaam. Ze ontstonden tijdens de laatste ijstijden door zandafzettingen vanuit de Noordzee. In de Schobbejakshoogte vind je ze nog. Om de heide mee te beheren worden schapen ingezet. Zij verorberen onder meer schapengras en schapenzuring.

Op een steenworp van Lissewege ligt Ter Doest, een laaggelegen natuurgebied met veel rietland, sloten, kamgrasweiden en zilte graslanden. Het zout in de bodem is niet alleen te danken aan de vroegere aanwezigheid van slikken en schorren, maar ook een gevolg van de nabijheid van het hoger gelegen Boudewijnkanaal.

Dit gebied van 17 ha is één van de jongste telgen van de natuurgebieden die Natuurpunt Brugge heeft aangekocht en/of beheert. Het zijn natte weiden die ook dienst doen als overstromingsbuffer voor Sint ­Michiels. Door aankopen in 2012 en 2018 wordt de Brugse groene Gordel hier definitief gevrijwaard.

De naam van het natuurgebied verraadt welke plant hier de hoofdacteur is. In ons land heeft de paars gekleurde rode dophei (Erica Cinerea) een erg beperkt verspreidingsgebied. Ze komt voor op enkele heidevelden ten zuiden van Brugge, en op enkele plekken in de oostelijke Kempen. Het Rode-dopheidereservaat behoort samen met het heidegebied Zevenkerken en de nabijgelegen domeinen Beisbroek, Tilleghem-Valkenbosch en Vloethemveld tot de belangrijkste groeiplaatsen van deze (Vlaamse Rode Lijst-)plant in ons land. Deze heideveldjes herinneren aan een verleden waarin de Brugse zandstreek verschillende omvangrijke heidegebieden telde.

Het natuurgebied Zevenkerken maakte deel uit van het historische Sint-Andriesveld. Ook die wastine ontsnapte niet aan de ontginningswoede uit het midden van de achtiende eeuw. Tegen 1820 waren de laatste heidevelden hier verdwenen en beplant met dennenbossen. In Zevenkerken komt nog een grote populatie rode dopheide voor.

De polders van Koolkerke en Dudzele liggen in een waardevol historisch landschap (deel van de oudlandpolder). Het is in de vroege middeleeuwen gevormd door een slikken- en schorrensysteem. Op de schorrenruggen ontstonden verspreide bebouwing en wegen. De lagergelegen kommen zijn permanent historisch grasland. Door het reliëf van ruggen en kommen zijn de percelen onregelmatig van vorm, met daartussen grachtjes met rietkragen.