Sperwer
De sperwer is een kleine, schuwe roofvogel die vaak uit het niets opduikt en een supersnelle aanval uitvoert op de vogels op en rond je voedertafel.
7 - 12 jaar oud (maar gemiddeld slechts 2)
Vooral kleine vogels. Enkel (zang)vogel(tje)s staan op zijn menu: huismus, vink, merel, spreeuw en mees.
monogaam tijdens het broedseizoen
bossen, bosranden, open landschappen, heidevelden, stadsparken en tuinen met voldoende dekking
territoriaal
baltsvluchten en roepen
Hoe herken je de sperwer?
- kleine roofvogel met vrij korte, afgeronde vleugels en lange staart
- leigrijze bovendelen, vaak met enkele witte veren in nek en op mantel
- bandering op onderzijde roestrood bij mannetjes, bruingrijs bij vrouwtjes
- mannetje is kleiner dan vrouwtje
- vliegt bij verrassingsaanvallen op vogels vaak laag over de grond
- Kenmerkende vlucht: paar keer snel slaan met de vleugels en dan glijden. Schroeft ook op thermiek.
Kleine roofvogel. Licht van onderen, grijs van boven met breed gebandeerde staart. Altijd gebandeerd op de onderzijde (ook jonge sperwers). Tamelijk korte, brede vleugels en lange staart met scherpe hoeken. Kop steekt niet ver uit. Lange en dunne gele poten en tenen. Opvallend is de gele iris en de dunne maar krachtige, gele poten.
Het geluid van de sperwer
De sperwer heeft een scherpe, klagende roep die lijkt op "kie-kee-kee" of "kwee-kwee-kwee". Deze roep wordt vaak herhaald en is meestal te horen wanneer de vogel in de buurt is. Het mannetje en vrouwtje hebben vergelijkbare roepen, maar de roep van het mannetje is meestal iets hoger dan die van het vrouwtje.
Hoe leeft de sperwer
Wat eet de sperwer?
De sperwer eet bijna uitsluitend kleine vogels. Mannetjes gaan vooral voor vinken, mussen, mezen en gorzen, vrouwtjes hebben een voorkeur voor lijsters, spreeuwen en duiven. Naast vogels kunnen sperwers ook kleine zoogdieren, zoals muizen en konijnen, vangen.
Prooien worden doorgans verschalkt door een verrassingsaanval. Ze staan bekend om hun snelle en wendbare vlucht, wat hen in staat stelt om hun prooi in de lucht te achtervolgen en te vangen.
Hoe plant de sperwer zich voort?
Sperwers zijn monogaam, ze kiezen een partner voor het leven. De sperwer broedt bij voorkeur in naaldhout, hoog in de kruin. Ze bouwen samen elk jaar een nieuw nest vanaf eind april. Meestal vier of vijf eieren worden gelegd die het vrouwtje gedurende ongeveer 30 dagen bebroedt. Tijdens deze periode brengt het mannetje voedsel naar het vrouwtje. Wanneer de eieren uitkomen, zal het mannetje ook de jongen voeden. De jongen blijven ongeveer 30 tot 40 dagen in het nest voordat ze beginnen te vliegen. Na het uitvliegen blijven de jongen nog een tijdje bij hun ouders voordat ze zelfstandig worden.
Waar vind je de sperwer?
De sperwer is een bosrandvogel. Hij verkiest kleinschalige landschappen met voldoende (naald)bos om in te broeden maar jagen doet hij vaker in iets meer open landschappen met voldoende dekking (struiken, houtkanten). Vooral in de winter duiken ze meer en meer op in stadsparken en tuinen.
De sperwer is een schuwe vogel, maar in de winter duikt hij vaak op in tuinen in een poging om een kleine vogel mee te grissen op de voederplek. Wanneer je op de voederplek plots de vogels in alle richtingen ziet wegschieten, is de kans groot dat er net een sperwer door je tuin schoot. Wanneer die een zangvogel te pakken krijgt, zal hij die soms in de buurt plukken. Zo’n plukplaats (hoopje losgerukte veren) verraadt dat er een sperwer aan het werk is geweest.
> Bekijk deze soort op waarnemingen.be
Kom deze soort veel voor
De sperwer komt algemeen voor
Natuurgebieden
Alle natuurgebiedenLeer soorten herkennen en geef je waarnemingen door
Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief