Image
Zeearend - Elwin van der Kolk

Zeearend

White-tailed eagle
Haliaeetus albicilla
Accipitridae

De zeearend is de grootste Europese arend. Door jacht, vervuiling en verlies van biotoop was de zeearend tot voor kort volledig verdwenen in West-Europa. Intussen is de soort wel aan een comeback bezig. In Nederland broeden ze weer en in 2024 werden ook de allereerste kuikens geboren in natuurgebied De Blankaart in België. Daarnaast kan je hier jaarlijks jonge zeearenden waarnemen.

Grootte
70 - 92 cm - spanwijdte: 200 - 250 cm
Gewicht
3,1 - 7,5 kg
Levensverwachting

20 jaar (wild), 40 jaar (in gevangenschap)

Favoriete maaltijd

Vissen en watervogels, soms ook aas

Burgerlijke staat

Levenslange partners (monogaam) 

Status
Zeldzaam
Woonplaats

Hoge bomen nabij moerasgebieden of steile rotswanden aan de kust

Karakter

Territoriaal maar tolereren elkaar in voedselrijke gebieden

Verleiding

De zeearend voert een baltsvlucht uit om een partner te verleiden.

Afkomst
Inheems

Hoe herken je de zeearend?

  • Een enorme vleugelspanwijdte van 200 tot 250 cm, met brede, rechthoekige vleugels en uitgesproken lange vingers
  • Het volledige verenkleed bestaat uit vele tinten bruin, afhankelijk van de leeftijd van de vogel
  • Volwassen vogels hebben een volledig witte staart, bij jonge vogels is die nog vlekkerig bruin
  • Zeer grote, gele snavel

Volwassen vogels hebben een bruin verenkleed met een lichtere hals en kop en een grote gele snavel. Ze hebben een witte staart en lange, ‘gevingerde’ vleugels. Onvolwassen vogels hebben nog geen lichte kop of witte staart. Pas na 4 à 5 jaar krijgen de vogels hun volwassen verenkleed.

Zeearend - Elwin van der Kolk
zeearend volwassen vliegend - Elwin van der Kolk
zeearend juveniel - Elwin van der Kolk
zeearend vliegend - Elwin van der Kolk

Het geluid van de zeearend

Voor zo'n imposante vogel heeft de zeearend best een hoge roep. Hij keft een beetje en klinkt daarbij wat als een meeuw.

Audio file
Beluister hier

Welkom zeearend

In natuurgebied De Blankaart kwamen in april 2024 de eerste jongen van zeearendenkoppel Paul en Betty uit het ei: Gloria en Guido. Gloria verwijst naar het glorierijke moment voor De Blankaart en Guido is de naam van de huidige conservator Guido Vandenbroucke. 

Volg het nieuws op Welkom zeearend

Hoe leeft de zeearend

Wat eet de zeearend?

De favoriete jachtgronden van de zeearend zijn, anders dan zijn naam doet vermoeden, grote zoetwatergebieden. Hier jaagt hij vanaf een zitplaats of vanuit de lucht. Meerkoeten, eenden en vissen staan op zijn menu, maar hij kan ook prooien als konijnen en jonge nestvogels vangen. Zeearenden zijn niet erg kieskeurig: ze eten ook aas en voedsel dat ze roven van andere vogels.
 

Afbeelding
Zeearend - Wim Dirckx
Wim Dirckx
Afbeelding
Zeearend - waarnemingen.be - Gunther Moens
waarnemingen.be - Gunther Moens

Hoe plant de zeearend zich voort?

Zeearenden zijn monogaam. Een vogel gaat pas na de dood van de partner op zoek naar een andere partner. Vaak gebruiken zeearenden verschillende jaren na elkaar hetzelfde nest, daardoor kan het soms erg groot en zwaar worden. De nesten bevinden zich in hoge bomen, nabij moerasgebieden, of op een steile rotswand, langs de kust. Er worden 1 tot 3 eieren gelegd, die op ongeveer 38 dagen worden uitgebroed. Nadien blijven de jonge vogels nog zo’n 80 tot 90 dagen in het nest. Nadat de jongen uitvliegen, worden ze nog voor een korte tijd bijgestaan door de ouders.

In april 2024 maakten zeearenden voor het eerst een nest in natuurgebied De Blankaart. Volg hier hun verhaal. 
 

Icon
Icoon - Wist je dat

Wist je dat?

  • Vanwege de grote spanwijdte (het dubbele van een buizerd) en zijn brede, rechthoekige vleugels wordt de zeearend ook wel de ‘vliegende deur’ genoemd.
  • In tegenstelling tot de visarend, die vissen vangt door volledig in het water te duiken, vangt de zeearend zijn vissen door enkel de poten in het water te steken en zo de vissen van net onder het wateroppervlak weg te plukken
  • De wetenschappelijke naam van deze gigantische roofvogel is Haliaeetus albicilla. ‘Haliaeetus’ komt van de Griekse combinatie ‘halos’ (zee) en ‘aetos’ (arend). Zeearend dus. Albicilla bestaat uit de woorden ‘albi’ (wit) en ‘cilla’ (staart). Ook dat treft, want volwassen zeearenden hebben een opvallend witte staart.

Waar vind je de zeearend?

Open water met een rijk voedselaanbod is belangrijk voor de zeearend. Vroeger kwam deze roofvogel in heel Europa voor, maar mede door menselijk e vervolging was hij een zeldzaamheid geworden. Toch is hij aan een ware comeback bezig. Hij leeft voornamelijk in Noord-Europa, in de Noorse Fjorden, het noorden van Zweden, Finland en Rusland. Maar sinds 2006 broedt hij ook in Nederland. In 2022 werden 29 paren geteld die een nest hadden gebouwd.
In 2023 streken de eerste zeearenden ook neer in De Blankaart in Vlaanderen. In april 2024 werden de eerste kuikens geboren. Verder kan je de zeearend jaarlijks waarnemen in België, waar hij soms meerdere dagen of weken verblijft om te rusten en te foerageren. Het gaat dan meestal om jonge vogels.

> Bekijk deze soort op waarnemingen.be

Kom deze soort veel voor?

Door jacht, vervuiling en verlies van biotoop was de zeearend tot voor kort volledig verdwenen in West-Europa. Intussen is de soort wel aan een comeback bezig.

Primeur voor België: twee zeearendenkuikens geboren

Blijf op de hoogte over de zeearend in Vlaanderen

Ontvang via ons Whatsapp-kanaal het laatste nieuws en exclusieve updates

Abonneer je gratis op het Whatsapp-kanaal van Natuurpunt 

Gun de vogels voldoende rust. Natuurgebied De Blankaart blijft toegankelijk, maar blijf zeker altijd op de paden. De zeearenden bouwen een enorm nest dat je van ver kan bewonderen vanop de brug, de uitkijktoren en de kijkhut. Een dikke proficiat aan de vrijwilligers van De Blankaart! De broedende zeearenden zijn een mooie beloning van hun werk in het gebied. Met een knipoog naar de pioniers van De Blankaart hebben de zeearenden de naam Paul en Betty gekregen.  Volg hier hun verhaal. 

Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door

Afbeelding
ObsIdentify - Shutterstock
NP

Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
 

Download voor iOS    Download voor Android

Leer Wild Spotten in onze natuur

Afbeelding
Gratis online cursus wild spotten
NP

Er valt in België heel wat prachtige natuur te spotten, zoals te zien was in de reeks en de film Onze Natuur. Je hoeft maar goed te kijken en te luisteren. En hoe meer je over de soorten en hun verstopplaatsen weet, hoe boeiender je zoektocht wordt.
Start met de gratis online cursus en kom meer te weten over wilde natuur in Vlaanderen. Je ontvangt 1 les per week waarbij onze Natuurpunt-experts je de beste zoektips geven om wilde soorten te spotten.

Ga meteen van start

Activiteiten